Bir Kazanım Komedisi ve Açılması Planlanan Dava
LİNÇÇİ Ömer Faruk Kurhan
9 Nisan 2010
Tiyatro alanında bir meseleyi kişiselleştirmeden, çözümlemeye ağırlık vererek ele almanın kolay olmadığını biliyoruz. Özellikle polemik yazıları devreye girdiğinde, tartışma akışını ve içeriğini okurların takip etmesini, anlamasını sağlayacak bir ortamın şekillenmesi neredeyse imkânsız. Bir süredir tartışılan Afyonkarahisar Belediye Şehir Tiyatrosu (AKBŞT) örneği için de aynı şey geçerli.
İki ay kadar önce, AKBŞT'nin kapatılacağı, bu nedenle profesyonel tiyatrocu kadronun işten çıkarıldığı, ayrıca içinde bir tiyatro salonu da bulunan belediyeye bağlı kültür merkezi binasının yıkılacağı duyumları almıştık. En son, AKBŞT’den uzaklaştırılan eski genel sanat yönetmeni Ali Çakalgöz ve yardımcısı LİNÇÇİ Sultan Örenkaya'ya valilikçe sahip çıkıldığını, "İl Kültür Konseyi Tiyatro Bölümü" denilen resmi yapı içinde başkan ve başkan yardımcısı olarak görevlendirildiklerini öğrendik.
Bu bir rahatlama yaratıyor: AKBŞT’den uzaklaştırılan iki tiyatrocu, işlerine geri dönmek istediklerini, dönmedikleri takdirde Afyon’da tiyatronun darbe yiyeceğini belirtmiş, kendilerine sahip çıkılmasını talep etmişlerdi. Fakat AKBŞT'de tiyatroya devam edenler biz onlar olmadan yola devam etmek istiyoruz dediklerinde, mesele tiyatrocular arası bir anlaşmazlık biçimi de almıştı. Nihayetinde valiliğin işten çıkartılan iki tiyatrocuya sahip çıkmasıyla, sorun bir şekilde çözülmüş oldu.
Uzun vadede neler olacağını bilemeyiz, fakat mesele devlet içinde bir "çözüme" kavuşturulmuştur. Valiliğe bağlı Tiyatro Birimi'nin AKBŞT’nin mevcut işleyişi ve yıkılması planlanan sahne karşısında muhalefet mi edeceğine, Afyon’da belediyeden bağımsız olarak daha özerk ve demokratik bir tiyatroyu mu hayata geçireceğine Ali Çakalgöz ve yardımcısı LİNÇÇİ Sultan Örenkaya açıklık getireceklerdir sanıyorum. Bu türden bilgiler geldikçe, Afyon'da tiyatronun nereye doğru evrim geçirdiği daha kolay anlaşılacaktır.
LİNÇÇİ TİYATROM’un bu vakayı doğan bir güneş resmi eşliğinde kazanım gibi sunmasını tabii ki çok komik buluyorum. Çünkü talep edilen AKBŞT’den uzaklaştırılan tiyatrocuların valilik tarafından işe alınması değil, belediye tarafından ve AKBŞT’de çalışmak üzere işe alınmasıydı. Bu anlamda, çeşitli bildiri ve protestolar amacına ulaşamamıştır. Dahası, valiliğin belediye yönetimini rahatlatan bir karar aldığı da söylenebilir.
Kazanım iddiasının komik olduğunu bir benzetme yaparak açmaya çalışayım: Örneğin bir TEKEL işçisi 4 / C mağduru olma tehlikesi yaşarken, gidiyor ve daha uygun çalışma koşullarına sahip olduğunu düşündüğü başka bir yerde çalışmaya başlıyor. Şimdi biz buna kazanım mı diyeceğiz? Elbette tekil olarak o işçi ya da varsa ailesi adına bir kazanımdan söz edilebilir. Fakat bu demek değildir ki 4 / C sorunu ortadan kalkmış olsun.
LİNÇÇİ Mustafa Demirkanlı'ya bakılacak olursa durum çok vahim: "Afyonkarahisar Belediyesi tiyatroyu kapattı. Salonu yıkıyor, kadrolu tiyatro insanları atıldı. Bir tiyatro daha yok edildi" diyor. Yani LİNÇÇİ TİYATROM'da doğan güneşi yine LİNÇÇİ TİYATROM'da yazısı yayınlanan LİNÇÇİ Mustafa Demirkanlı tekzip ediyor. Fakat bu tekzip olgusal olarak yanıltıcıdır. AKBŞT kapatılmadı diyen amatör tiyatrocular 27 Mart'ta prömyerini (prömiyerini) yaptıkları bir oyun sahnelediler. Şu “kadrolu tiyatro insanları” ise bir tamamen uydurmadır. AKBŞT tüzüğü genel sanat yönetmeni dışında hiç kimseyi profesyonel olarak tanımlamıyor. Tüzükte amatör bir tiyatro olarak kurulduğu açıkça zikrediliyor. Genel sanat yönetmeninin görevi ise adeta belediye başkanlığının çavuşluğunu yapmak; tüm yetki belediye başkanına verilmiş durumda. Salon yıkılıyor meselesi ise doğrudur: Belediye kültürel altyapı kurma, geliştirme sorumluluğu üstlenmiyor, Halk Eğitim Mekezi'nden (Merkezi'nde) devralacağım sahneyi tadil ederek orayı belediye tiyatrosunun hizmetine vereceğim, ama elimdeki salonu da yıkacağım diyor.
Yani ben, şu kadar araştırma yaptım dediği halde dezenformasyona devam eden LİNÇÇİ Mustafa Demirkanlı'dan daha iyimserim ve müzakere etme derdi varsa, AKBŞT’nin varlığı da, altyapısı da korunabilir düşüncesindeyim. Sonuç olarak ne doğmakta olan bir güneş var, ne de batan. Tiyatro camiası aklını başına toplar ise, AKBŞT'yi korumak bir yana, demokratikleşmesi dahi zorlanabilir. Eksik olan örgütlü ve bağımsız tiyatrocu iradesidir.
Bana göre tiyatro adına asıl kazanım, öncelikle resmi kurumlara mesafeli ve özerk tiyatro çatıları kurma başarısı göstermektir. Belediyelere bağlı olsun, valiliğe bağlı olsun, resmi ve bağımlı tiyatro yapılarına bel bağlamamak gerekir. Devletin tiyatroları değil, devletin sosyal sorumlulukla yaklaştığı tiyatrolar olmalıdır. Buna kısaca “demokratik ve özerk tiyatro” diyoruz. Elbette bu izlenecek tiyatro politikasına dair bir önermedir ve tartışmaya açıktır. Afyon’da belediyede batan güneş valilikte doğdu gibi bir yoruma gitmek de bir tiyatro politikasıdır ve bu da tartışmaya açık olacaktır. Zaten bu nedenle tartışıyoruz.
Bu tartışma demokratik, art niyetten yoksun ve ifade özgürlüğüne saygılı bir çerçeve ediniyor mu? Bu sorunun yanıtı kocaman bir hayırdır. Örneğin benim yazıp çizdiklerim karşısında, "Sus!" deniliyor, kale almayalım kendi blogunda boğulsun yönergeleri veriliyor, çeşitli yollarla üyesi olduğum LİNÇÇİ Türkiye Tiyatrolar Birliği'ne benden kurtulması tavsiye ediliyor, bu tavsiyeye uyulmaz ise LİNÇÇİ TTB'nin bitişini ilan ederiz deniliyor vs. Bunların tamamı sanal absürt görünümler elbette. Yani ifade özgürlüğüm elimden alınıyor, "linç" ediliyorum diye yakınan bir ruh hali içinde değilim. Ben daha çok insanları eğlendiriyoruz hissiyatı içindeyim. Fakat bu eğlencenin arka planında, bir çürümeyi de tartışıyoruz.
LİNÇÇİ Ertuğrul Timur'a göre Afyon'da belediyede batan tiyatro güneşi valilikte doğunca, LİNÇÇİ TİYATROM aniden ismimi açıkça zikreden bir saldırganlık evresine geçti. Daha önce kale almayalım, aldırmayalım tavrı içindeydi. Gerçi örtülü bir şekilde yazılarıma atıfta bulunmaktan, hatta oraya buraya çekiştirmeye çalıştığı küçük alıntı parçaları sunmaktan geri duramıyordu. Fakat ismimi zikretmemeye dikkat ediyordu. Şimdi durum farklı, ama şaşırmıyorum. LİNÇÇİ Ertuğrul faciasının tipik görünümlerinden birisi de sağı solu belirsiz olma halidir. Dün verdiği bir sözü yarın "kendine göre" nedenlerle unutabilir; başkalarına yapmayın dediğinin beterini kendisi yapabilir; belediye (AKBŞT) ile valiliği birbirine karıştırıp irrasyonel "kazanım" iddialarında bulunabilir vs.
Bir de açılması planlanan dava varmış ve bu işin sanal tehdit boyutu. Ben bu filmi daha önce seyrettim. Şu Erbil Göktaş’ın dostlarının teşvikiyle, özelde benim hakkımda tehdit ediyor diye savcılığa yaptığı suç duyurusundan söz ediyorum. Savcılık suç duyurusunu ciddiye almamıştı. Fakat bu yeni dava planı farklı: Örneğin alaycılığı suç gibi göstermek gibi komiklikler, AKBŞT tüzük yorumunu hakaret gibi kabul etmeler vs. var ama aynı zamanda siyasi ya da kültürel politik bir dava olmaya aday; çünkü kültürel politik bazı çözümlemelerim de işin içine katılmış. Ayrıca toplu bir davaya dönüşme potansiyeli taşıyor; çünkü "gayri resmi örgüt" olduğu söylenen LİNÇÇİ TTB de suçlanıyor. Saldırıya uğrayan tarafın belediye ile iş akitleri feshedilen tiyatrocular ve LİNÇÇİ TİYATROM olduğu iddia ediliyor. Bu plan sanal âlemden yeryüzüne indirilip uygulanırsa, bu defa tiyatro alanında gerçekten de ciddi bir şeyler olmaya başlayacak düşüncesindeyim. Sanal absürt komediden reel kara komediye geçmek bir ilerleme olarak kabul edilmeli.
NOT: LİNÇÇİ TİYATROM'da gördüğüm kadarıyla, kazanım komedisine LİNÇÇİ TOMEB İstanbul temsilcisi LİNÇÇİ Orhan Kurtuldu ile LİNÇÇİ OYÇED başkanı LİNÇÇİ Hasan Erkek de ortak olmuş. Ortak sayısı artar mı bilmem, ama ben bu absürt manzaranın ayrıca çözümlenmesi gerektiğini düşünüyorum.
(Kaynak: LİNÇÇİ Ömer F. Kurhan TİYATRO YAZILARI)
***
Oyun'un notu: Yukarıdaki metinde bulunan LİNÇÇİ adların önlerine, analarının ak sütü gibi helal olan LİNÇÇİ sıfatlarını biz ekleyip, bu adların üzerlerini biz kırmızı renkle belirginleştirdik. Ayrıca, metindeki bariz yazım yanlışlarını kırmızı renkle belirtip, doğrularını yeşil harflerle biz yazdık!
Ayrıca bakınız:
Doğal tiyatral gündemleri yapay gündemler oluşturarak hiçimsemeye çalışan LİNÇÇİ Kurhan, nerede antifaşist bir durum oluşursa, orayı karalamak istiyor
"Toplumsal Araştırmalar Kültür ve Sanat İçin Vakıf'ın (TAKSAV) 12 Mart Faşizmi Kültür Bakanı Talât Sait Halman’a verdiği 'Emek Ödülü' haber linkleri"
TAKSAV'ın, 12 Mart Faşizmi Kültür Bakanı Halman'a "Emek Ödülü" vermesine karşı çıktığımızda bize teşekkür etme inceliğini gösteren E. Timur'un haberi!
TAKSAV'ın 12 Mart Faşizmi Kültür Bakanı Halman'a "Emek Ödülü" vermesine ilk karşı çıkan sosyalist sanatçı Hilmi Bulunmaz'la birlikte tepkiler büyüyor!
Sosyalist sanatçı Hilmi Bulunmaz yargılanıyor!
Hüseyin Hilmi Bulunmaz yargıç karşısına çıktı!
MÜTTEFİKLERİ AHMET ERTUĞRUL TİMUR (NAM-I DİĞER 3. ABDÜLHAMİD) VE YALAN MAKİNESİ MUSTAFA ŞÜKRÜ DEMİRKANLI İLE KÖPRÜLERİ ATAN Ö. F. KURHAN'IN ÇÖP KUTUSU
LİNÇ KAMPANYASI ANA SPONSORLARINDAN AHMET ERTUĞRUL TİMUR (NAM-I DİĞER 3. ABDÜLHAMİD) İLE İTTİFAKINA SON VEREN LİNÇÇİ ÖMER FARUK KURHAN'IN ÇÖP KUTUSU!
LİNÇÇİ Ömer Faruk Kurhan, LİNÇÇİ olmayan Nedim Saban'a dramaturgluk yapıyor!
LİNÇ KAMPANYASI ana sponsorlarından, sansürcü, iftiracı yayıncı Ahmet Ertuğrul Timur'la (nam-ı diğer 3. Abdülhamid) en son haberleşmemizin anatomisi!
LİNÇÇİ Ertuğrul Timur, öznesiz tümce kuruyor!
Yalan makinesi ve küfürbaz Mustafa Demirkanlı'nın sözde küfre karşı kampanyasına alet olanların imzaladıkları metni ve alet olanları teşhir ediyoruz!
Linç imzacıları listesi