Siyasal ve tiyatral iktidarlara kafa tutabilecek bir donanıma sahip olan sosyalist sanatçı Hilmi Bulunmaz'ın ufuk açıcı yazısından tadımlık sunuyoruz:
Tiyatroyu tiyatro yapan içerisindeki kuramdır; tiyatro, eğer uğrunda kafa yoran varsa sanattır!
Hilmi Bulunmaz
1 Mayıs 2010
Bir tiyatro kuramcısının, tiyatro dünyasında evrensel nitelikte herhangi bir devrimci, yenilikçi, dönüştürücü, yani gerçek anlamda ve işlevsel boyutta bir kuram oluşturabilmesi için, tiyatro sanatıyla sadece kuramsal olarak ilgilenmesi asla yeterli değildir. Tiyatro kuramcısı, tiyatro sanatına kuramsal ilgi göstermesinin, bu alanda kültürel, siyasal, sanatsal, bilimsel ve "akademik" uğraş vermesinin yanı sıra, aynı zamanda, bu sanat dalıyla kılgısal olarak da ilgilenip "teori - pratik dengesini" oluşturabilmeli, tiyatro terazisinin her iki kefesini de aynı düzeyde tutabilmelidir. Bir tiyatro kuramcısı, sadece kuramcı olarak kalıp kılgısal anlamda tiyatral sürece hiçbir zaman dahil olmazsa; tiyatral mekânlarda iş yaparak terlemek yerine, kendisini bir ev kedisi gibi hissedebileceği koruganlara tutsak ederse, ister istemez, niyetten bağımsız olarak, istenç dışı, "başka" kuramların, "başka" kuramcıların taklitçisi, öykünmecisi olur. Böyle bir dezestetik karaktere sahip olan, yani taşıma suyla değirmen döndürmeye çabalayan zavallılara öykünen düşünce cücesi kuramcılar, olsa olsa, kendilerinden önceki gerçek kuramcıların basit birer "temrincisi", papağanı ve/ya kılgısal tiyatro sürecinde tiyatro sanatını iliklerine dek yaşayarak kuram oluşturmuş çağdaş kuramcıların kötü birer fotokopisi olurlar. Sentetik ve konservatör kuramcılar, yani "kuram için kuram" yapanlar, "başka" kuramcılardan ezberledikleri kuramsal kırıntıları, birer suflör gibi davranarak, soluklarının yettiği oranda tiyatro emekçilerinin kulaklarına fısıldayarak, "dön baba dönelim hacılara gidelim" deyimi kadar bile ağırlığı olmayan, "kulağa hoş gelen, ama laf kalabalığı yapan kelimeler topluluğu"na benzer sözler etmeye çalışırlar.
(Kaynak: Yeni Tiyatro dergisi, Mayıs 2010, 19. sayı, sf. 17)
***
Ayrıca bakınız:
Sanat olacak tiyatro, dergisinden belli olur!
Sosyalist sanatçı H. Hilmi Bulunmaz da yazdı!...
İftiradan yana olmak yada iftiradan yana olmamak
