İATG - KÜLTÜREL ÇOĞULCU TİYATRO GÜNLERİ'NDE İLK GÜNİstanbul Amatör Tiyatro Günleri (İATG) kapsamında bu sene 4. düzenlenen Kültürel Çoğulcu Tiyatro Günleri, 21 Şubat Cumartesi günü başladı.
Şimdiye kadar Mayıs ayında düzenlenen etkinliklerin bu yıl Kültürel Çoğulcu Tiyatro çalışmasını yürüten BGST’li tiyatrocuların önerisiyle Şubat ayına çekilmesi, İATG etkinlik takviminin sıkışmasını engellemeye yönelik bir önlemdi.
21 Şubat Cumartesi günü düzenlenen etkinlikler, Boğaziçi Üniversitesi Demir Demirgil Tiyatro Salonu ve İbrahim Bodur Salonu’ndaydı. Karla karışık yağmura rağmen salonların büyük oranda dolu olduğu etkinliklerden ilki bir video gösterimiydi: “Bir Ömür Tiyatro: Hagop Ayvaz Filmi”. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sinema-Televizyon Bölümü mezunu Sevan Ataoğlu tarafından hazırlanan bu belgesel-film, ömrünün son yıllarında, Ermeni tiyatrocu Hagop Ayvaz’la (1911-2006) yapılan söyleşilerden oluşuyor. Amatör bir hevesle ilgi duyduğu tiyatroya, deyim yerindeyse sahneye ‘atılarak’ başlamış Hagop Ayvaz. Dönemin birçok kumpanyasında sorumluluk almış. Jamanak Gazetesi’nde gazetecilik yaptıktan sonra 50 yıl boyunca çıkardığı Kulis dergisiyle tiyatroya hizmet etmiş. Kulis dergisi Türkiye’deki kültür sanat haberlerini okularına aktarırken aynı zamanda dünyanın dört bir yanına dağılan Ermeni Cemaati için bir iletişim aracı olmuş; evlilik, doğum, ölüm haberleri Kulis dergisi aracılığıyla Şam’a, Beyrut’a, Paris’e ulaşmış. 28 dakika süren belgeselin ardından Sevan Ataoğlu’yla gerçekleştirdiğimiz söyleşide, bu belgeselin bitmemiş bir film olduğunu, üzerinde çalışılmaya devam edileceğini öğrendik. Söyleşide gayri-müslim sanatçıların kültür sanat evrenine katkılarını hasıraltı eden resmi ideolojinin sorgulanması, alternatif çalışmaların derinleştirilerek çoğaltılması gerektiği vurgulandı. Tam da “Sarı Gelin” belgeseline ilişkin tartışmaların gündemde olduğu bu dönemde düşmanlığı körükleyen çabalara önemli ve alternatif bir karşı çıkış “Bir Ömür Tiyatro: Hagop Ayvaz Filmi”.
Cumartesi gerçekleştirilen ikinci etkinlik MKM-Teatra Bakur’un Kürtçe sahnelediği “Em Hene” (Biz Varız) oyunuydu. Dario Fo ve Franca Rame’nin kaleme aldığı “Yalnız Kadın”, “Tımarhanedeki Fahişe”, “Hippi Ana” ve “Ben Ulrike, Bağrıyorum” adlı kısa kadın oyunları Teatra Bakur’un yazdığı ön oyun ve son oyunla birlikte sahnelendi. Rugeç Kırıcı, Dilber Koçeroğlu ve Rojbin Elban’ın oyunculuk sorumluluğu aldıkları “Em Hene”, 2007 yılında MKM bünyesinde çalışmalarına başlayan Teatra Bakur’un dördüncü oyunu. Oyunculukların genelde belli bir seviyenin üzerinde olduğu oyundan sonra oyuncularla yapılan söyleşide, Rojbin Elban MKM’nin tarihini ve MKM’de yürütülen kadın çalışmalarını, Rugeç Kırıcı ve Dilber Koçeroğlu ise oyunun çıkış sürecini izleyicilere aktardı. Genellikle yönetmen tiyatrosunu tercih eden diğer MKM oyunlarından farklı olarak kolektif bir çalışmayla çıkarılan “Em Hene”, Kürtçe çeviri faaliyetini gündeme getirmesi açısından da değer taşıyor.
Cumartesi günü düzenlenen son etkinlik “Kürt Tiyatrosu ve Alternatif Kurumsallaşma” paneliydi. Moderatörlüğünü BGST’den Ayşan Sönmez’in yaptığı panelde MKM’den Ömer Şahin, Teatra Avesta’dan Aydın Orak ve Lotus Kültür Merkezi’nden Yüksel Okuyucu konuşmacı olarak yer aldılar. İlk turda konuşmacılar çalışma yürüttükleri kurumları tanıttılar. Daha sonra alternatif kurumsallaşma önündeki engeller üzerinde duruldu. Konu Kürt tiyatrosu olunca ister istemez devlet baskısı ve yasaklamalar tartışmanın bir ayağını oluşturdu. Salondaki izleyicilerin katılımınA açıK soru cevap bölümde, devlet baskısının varlığının yanı sıra, alternatif kurumsallaşmanın sağlanması için kurumların nasıl bir perspektifle hareket etmesi gerektiği, alternatif okullaşma, kurumlar arası bir dayanışma ilişkisinin nasıl kurulabileceği, seyirci örgütlenmesi konusundaki deneyimler, temel aydınlanma faaliyetlerindeki eksiklikler ve nasıl bir yol izlenmesi gerektiği tartışıldı.
(Kaynak: istanbul alternatif tiyatrolar platformu - girişim)
