ERDURAN DEMİŞKEN, TEKNEDEKİ 3. ŞAHIS...
Yıl 2000, aylardan Mayıs. Makedonya'nın önde gelen tiyatrosu "Dramski Teatar"da Nazım Hikmet’in ‘Ferhad ile Şirin’ini sahnelemiştim. Prömiyerden birkaç gün sonra Dramski Teatar’ın bahçesinde onuruma bir yemek verildi. Yemekte Makedonya Cumhuriyeti’nin ilk Kültür Bakanı Güner İsmail, tiyatronun Sanat Yönetmeni Dimitar Stankovski, felsefe profesörü Kiril Temkov, Makedonyalı Türk yazar İlhami Emin, Ferhad’ı oynayan Elyesa Kaso, dekoratörüm rahmetli Mustafa Asım ve şimdi hatırlayamadığım birkaç kişi daha var…
Bu yemekte değerli yazar İlhami Emin, Nazım Hikmet’in yaşamına ilişkin ilginç bir şey anlattı:
Tam tarih belirtmedi ya da ben sormayı akıl edemedim ama, olay büyük olasılıkla Yugoslavya’nın parçalanmasından önce geçiyor. Vera Tulyakova’nın Nazım’ı anlatan kitabı henüz Türkçe’ye çevrilmemiş. Tulyakova kitabın taslağını Türkiye’ye götürmesini, nisbeten sıkça gidip gelen İlhami Emin’den rica etmiş. İlhami Emin, Makedonya’da yüksek mevkilerde bulunmuş bir Türk dostuna danışıyor. Dostu “Götürme, başına iş açabilirsin” şeklinde bir tavsiyede bulunuyor. İlhami Emin de bu tavsiyeye uyup, kitap taslağını Tulyakova’ya iade ediyor. Ancak İlhami Emin bu arada kitabı okumuştur. Ve kitapta, Nazım’ın Vera’ya aktardığına göre, şimdiye kadar hiç duyulmamış bir ayrıntı dikkatini çeker: Nazım’ı Karadeniz’e çıkaran o teknede, Nazım ve genç Refik Erduran dışında bir ‘üçüncü kişi’ vardır…
Alt çenem düşmüş vaziyette İlhami ağabeye sordum:
"Ama Tulyakova'nın kitabı sonradan Türkçe'ye çevrilip basıldı. Ben de okudum. Orada öyle bir şey yok?!"
İlhami ağabey gülümseyerek yanıtladı:
“İşte ben de onu söylüyorum ya. Vera kendisi mi çıkardı bilmiyorum, ama Türkçesinde yok. Benim okuduğumda vardı.”
Şaşkınlığımı atınca bir hamle yaptım:
“Bu çok önemli bir ayrıntı. Bunu yazmalısınız!”
“Yazacağım” dedi. Yazdı mı yazmadı mı bilmiyorum. Yazmış olsa çalkantısını duyardık diye düşünüyorum…
Ben tarih araştırmacısı değilim, bu konuda yapacağım bir şey yok. Üstümde kalmasın diye buraya koyuverdim. İsteyen araştırsın…
Makedonya Türk toplumunun önde gelen siması, saygıdeğer İlhami Emin hayattadır, Üsküp’tedir. Bu vesile ile kendisine uzun, sağlıklı, mutlu nice yıllar diliyorum.
