20 Temmuz 2014 Pazar

Büktel'i yazar yerine koymadıkları 1. Ulusal Dramatik Yazarlık Çalıştayı

"I. ULUSAL DRAMATİK YAZARLIK ÇALIŞTAYI" ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ'NDE YAPILDI…

Dünya üniversitelerinde akademik olarak oldukça uzun zamandır üzerinde titizlikle durulan dramatik yazarlık, ülkemizde gelişmekte olan bir sanat alanı olarak 15 Mayıs 2014’te Uludağ Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü'nün düzenlediği çalıştayda akademisyenler ve oyun yazarlarıyla birlikte tartışıldı. Dramatik yazarlık birçok yönüyle ele alınırken daha ziyade "Dramatik yazarlığın öğretimi", "Dramatik Yazarlık Bölümlerinin Ders İçerikleri", "Dramatik Yazarlık Algısı", "Dramatik Yazarlığın Çağdaş Sorunları" gibi başlıklar üzerinde duruldu. Soru cevap bölümlerinde çalıştaya katılan öğrenci ve davetlilerin sorularıyla çeşitlendi ve renklendi.

Çalıştaya, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nden Prof. Dr. Semih Çelenk ve Doç. Dr. Selda Kulluk Yerdelen, Kocaeli Üniversitesi GSF'den Prof. Dr. Sema Göktaş ve Yrd. Doç. Dr. Erbil Göktaş, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden Yrd. Doç. Dr. Oğuz Arıcı ve yazar Behiç Ak konuşmacı olarak katıldı. Mudanya "Otantik Gemi Otel"de gerçekleştirilen çalıştayın hazırlıkları aylar önceden başlamıştı. Çalıştayın onursal başkanlığını Uludağ Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kamil Dilek üstlendi. Düzenleme kurulu başkanlığını üstlendiğim çalışmalarda bölümümüz öğretim elemanları: Doç. Dr. Ayhan Helvacı, Yrd. Doç. Ali Sait Liman, Öğr. Gör. Dr. Tülay Yıldız Akgül, Öğr. Gör. Birgül Yeşiloğlu Güler ve Öğr. Gör. Banu Çakmak büyük bir gayret ve özveriyle toplantımızın en iyi şekilde gerçekleşmesi için çalıştılar. Burada bahsetmem gereken önemli bir konu da öğrencilerimizin gösterdikleri ilgi ve sahiplenme duygusudur. Özellikle de çalıştay gününün sabahında her biri bir işin ucundan tutarak "Bu çalıştay bizim için…" algısını hissettirmeleri çok güzeldi. 

Çalıştay öncesinde yaşanan Soma faciası hepimizi derinden yaralamıştı. Çalıştayın ertelenmesini bile düşündük. Fakat yaptığımız hazırlıklar harcanan zaman ve emek düşünüldüğünde bilimsel bir çalışma olarak çalıştayı ertelememeye, program içindeki tüm eğlence bölümlerini kaldırmaya karar verdik. Elbette harcadığımız emeğin, ülkesi için yerin binlerce metre altında canhıraş çalışan emekçi kardeşlerimizin emeklerinin yanında sözü bile edilemez…

Çalıştayın ilk oturumuna geçmeden once Ulu Önder Atatürk, tüm şehitlerimiz ve Bir avuç kömür için bir ömür verenlerin manevi huzurunda saygı duruşu yapıldı. Düzenleme kurulu olarak I. Ulusal Dramatik Yazarlık Çalıştayını Soma’da hayatını kaybeden madencilere itaf ettik. Çalıştaya il ve Mudanya protokolü de katıldı. 

İlk oturumun başkanlığını Prof. Dr. Semih ÇELENK hocamız yaptı. 

Oturumdaki konuşmacılara söz vermeden önce toplantımız başarılı geçmesi temennisinde bulundu ve sözü İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tiyatro Eleştirisi ve Dramaturgi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Oğuz Arıcı'ya bıraktı. Sayın Oğuz Arıcı konuşmasına tiyatro dünyasının akademik kanadının birbirini yeteri kadar tanımadığını, alanda kimlerin neler yaptığının pek bilinmediğini ve bir araya gelinmediğini vurgulayarak başladı. Bu yönüyle de toplantının oldukça önemli olduğunu söyledi. Ortak projelerin yapılabileceğini, bu çalıştayın bir adım olduğunu ifade etti. Dikkat çeken bir nokta da çalıştayın konu başlıklarının günlük yaşamda hep karşılarında olduğunu fakat bugüne kadar bunların tartışılacağı bir ortamın oluşturulamadığı söylemiydi. Çalıştayın bu yönüyle de bir ilk olduğunu ifade etti. Arıcı, daha sonra kendi bölümlerinde yazarlık derslerinin nasıl ele alındığını, karşılaştıkları sorunları ve çözüm önerilerini anlattı. Konuşmasında vurguladığı bir başka konu da alandaki yüksek lisans ve doktora çalışmalarının eksikliğiydi. Konuşmasının sonunda daha sık bir araya gelmemiz gerektiğini ifade etti. Arıcı'nın konuşması pür dikkat dinlendi. 

Daha sonra başkan, sözü Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sema Göktaş hocamıza verdi. Sayın Göktaş, öncelikli olarak bölümleriyle ilgili bilgileri paylaştıktan sonra dramatik yazarlığın güncel problemleri üzerinde durdu. Kocaeli Üniversitesi yazarlık bölümü öğrencilerinin çektiği kısa film salonda kahkahalarla izlendi. Göktaş hocamızın üzerinde durduğu konularından biri de disiplinler arası işbirliği ve yazarlık öğrencilerinin yazmayı öğrenmenin yanında yazmanın temel malzemesi olan birikiminin elde edilmesinin önemiydi... Tiyatro eğitiminin yanında, diğer disiplinlerin de -sanat tarihi, felsefe gibi- yazarlık öğrencileri tarafından ilgilenilmesi gereken alanlar olduğunu ifade etti. Konuşmaların bitiminde soru-cevap kısmına geçildi. Bu bölümde özellikle öğrencilerimizin ciddî ve akıl dolu soruları Uludağ Üniversitesi yazarlık ve oyunculuk öğrencilerinin birikimini göstermesi açısından sevindiriciydi. Cevapların arkasından "Otantik Gemi Otel"den otobüsümüzle öğle yemeği için Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin İstasyon Balık Restoranı'na geçtik.

Yemek sonrasındaki neşeli ve samimî sohbetler bu tür toplantılara ne kadar ihtiyacımız olduğunu düşündürdü tekrar. Daha sonra konuk hocalarımızı Uludağ Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'ne götürdük. Dersliklerimizi, yazarlık stüdyomuzu, mütevazı sahnemizi ve odalarımızı gezdirdikten sonra çalıştayın ikinci oturumu için tekrar Turan Emeksiz gemisine döndük. 

İkinci oturumun başkanlığını Prof. Dr. Sema Göktaş hocamız yaptı. Konuşmacılar: Prof. Dr. Semih Çelenk, Doç. Dr. Selda Kulluk Yerdelen, Yrd. Doç. Dr. Erbil Göktaş ve Yazar Behiç Ak. Behiç Ak konuşmasını "oyun yazarlığı eğitimi" ve "oyun yazma süreci" üzerine yaptı. Konuşmasının başında özellikle öğrencilerimizin sorularını çok anlamlı bulduğunu ve onların salonda olmasını önemsediğini söyledi ve sanat eğitiminin ne denli zor olduğu ve sanat eğitiminin neo liberal dönemde kabuk değiştirmesi konusu üzerinde tartışarak konuşmasını sürdürdü. Estetik konusu da Behiç Ak'ın gündemindeydi çalıştayda. Özellikle konuşmalar sonunda sorulan bir soruya "Dramatik yazar olmak için yazarlık eğitimine gerek yoktur." cevabı dikkat çekiciydi. Yine tartışmalar içinde, yazarlık bölümlerine kaç yazar gelirse o kadar yazar mezun olur, ortak görüşü de dikkat çeken ve tebessümle karşılanan bir tartışmanın sonuydu. Ak konuşmasını sanat ve tasarım ilişkisiyle sonlandırırken sanatı dünyayı anlamak, değişimleri takip etmek ve değiştirmek için çaba göstermek olarak tanımladı. 

İkinci konuşmacı Prof. Dr. Semih Çelenk'ti. Konuşmasında, dramatik yazarlığın temel dinamikleri üzerinde dururken, Behiç Ak'ın konuşmasının devamına sanat ve tasarım konusunda düşüncelerini paylaştı. Öğrenci ve konuklarımızın ilgiyle takip ettikleri konuşmasında sanat fakültelerindeki bölümler ve piyasa ilişkileri üzerinde de durdu. 

Doç. Dr. Selda Kulluk Yerdelen hocamız tiyatro eğitiminde sahne tasarımı ve oyun yazarının sahne tasarımı bağlamında bakış açısının nasıl olması gerektiği konuları üzerinde durduğu konuşmasında hazırladığı slaytlarla sahne tasarım örneklerini ve oyun yazarlarının yaklaşım esaslarını anlattı. Çalıştayın son konuşmacısı Yrd. Doç. Dr. Erbil Göktaş, dramatik yazarlık eğitiminin sorunları üzerinde durarak eğitim nereden nereye uzandığını yazı tahtasında uygulamalı olarak anlattı. Ayakta, dinleyicileri de konunun içine sürükleyerek yaptığı konuşmasında yazarlık öğrencilerinin teknik sorunlarını anlatarak çözüm önerilerini sıraladı. Son konuşmacının ardından değerlendirme oturumuna başlamadan önce çay ve kahve arası verildi.

Değerlendirme oturumuna Prof. Dr. Semih Çelenk, Prof. Dr. Sema Göktaş, Yrd. Doç. Dr. İbrahim İ. Öztahtalı ve Behiç Ak katıldı. Bu oturumunda I. Ulusal Dramatik Yazarlık Çalıştayı ile ilgili şu değerlendirmeler yapıldı:

1 - İlki düzenlenen çalıştayın bir başlangıç olduğu ve bundan sonra devamının düzenli olarak farklı üniversitelerde yapılması
gerektiği

2 - Dramatik yazarlık alanında çalışan akademisyenlerin bir araya gelerek alanda yapılan çalışmalar üzerine fikir alış verişi yapmalarının ve kişisel olarak da birbirlerini tanımalarının son derece önemli olduğu

3 - Çalıştay organizasyonunun küçük eksiklikler olmasına rağmen oldukça başarılı olduğu

4 - Çalıştayın bir kitabının hazırlanarak bu kitapta çalıştaya
katılamayan dramatik yazarlık hocalarımızın da yazılarına yer verilerek bu alanda dikkate değer bir kaynakçanın
hazırlanmasının isabetli olacağı

5 - Daha sonraki çalıştaylarda soru cevap bölümlerinin daha uzun tutularak dinleyici sorularına geniş zaman ayrılması gerektiğini

6 - Dramatik yazarlık eğitimi veren kurum ve kuruluşlarla ortak projelerin geliştirilmesi gerektiği

Oturumun sonunda katılımcılarımıza çalıştayın anısına İznik'te yaptırılan elişi İznik Çinilerimizi taktim ettik.

Değerlendirme oturumunun arkasından konuklarımız ve
öğrencilerimizle birlikte Uludağ Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kamil Dilek'in Görükle yerleşkesinde bulunan gölette verdiği akşam yemeğine geçildi. Muhteşem bir gün batımı eşliğinde gün boyu kurulan yeni dostluklar derin ve samimi sohbetlerle pekişti.

Akşam yemeği sonrası konuklarımıza küçük bir sürprizimiz vardı: "KARAGÖZ" Türkiye'nin ilk ve tek Karagöz Müzesi'nde Hayalî Nevzat Çiftçi bizi bekliyordu. Önce müzeyi gezdik ardından Hayalî Nevzat Bey'in "Karagöz'ün Gelin Edilmesi" adlı oyunu izledik. Çok güzeldi... gecenin ilerleyen saatlerinde öğrencilerimizi Mudanya'ya konuklarımızı da misafirhanemize gönderdikten sonra mutlu bir yorgunluğun içinde bulduk kendimizi. Çok hızlı bir o kadar da güzel geçen bir günün ardından tüm ekibimiz alkışı hak ediyordu…

Sonuç olarak uzun bir hazırlık döneminin arkasından Uludağ
Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü olarak gerçekleştirdiğimiz I. Ulusal Dramatik Yazarlık Çalıştayı amacına ulaşmıştı. Bu çalıştayla hedeflediğimiz amaçların neredeyse tamamına ulaşmıştık. Neredeyse diyorum çünkü hedefimiz ülkemizdeki tüm dramatik yazarlık bölümlerinin temsilcilerini aramızda görmekti. Böylece Dramatik yazarlık eğitimini birlikte omuzlamak, sorunlarımızı paylaşmak, birlikte projeler yapmak için bağlantılar kurmak ve çok önemsediğimiz birbirimizi sadece onun bunun ağzından duyduklarımızla değil sohbet ederek, birlikte zaman geçirerek tanıma fırsatı bulmak mümkün olacaktı. Umarız bir sonraki toplantımızda hep birlikte oluruz…

Yrd. Doç. Dr. İbrahim İ. Öztahtalı
Uludağ Üniversitesi GSF Sahne Sanatları Bölümü
Dramatik Yazarlık Anasanat Dalı Başkanı
Ulusal Dramatik Yazarlık Çalıştayı
Düzenleme Kurulu Başkanı

(Kaynak: Uludağ Üniversitesi)