***
TİYATRO ELEŞTİRMENLERİ BİRLİĞİ DERNEĞİ TÜZÜĞÜ
DERNEĞİN ADI VE MERKEZİ
Madde 1 - Derneğin Adı: "Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Derneği"dir. Derneğin merkezi İstanbul'da, İstiklal Caddesi, Beyoğlu İş Hanı No: 265, B Blok, No:143 Beyoğlu adresinde Pen Yazarlar Derneği bürosudur. Şubesi açılmayacaktır.
DERNEĞİN AMACI VE BU AMACI GERÇEKLEŞTİRMEK İÇİN DERNEKÇE SÜRDÜRÜLECEK ÇALIŞMA KONULARI VE BİÇİMLERİ İLE FAALİYET ALANI
Madde 2 - Dernek, Tiyatro (sahne ve gösteri sanatları) alanında eleştiri disiplininin yurdumuzda gelişmesini, diğer milletlerin bu alandaki çalışmalarını, kullandıkları yöntem ve teknikleri ülkemizde tanıtarak bilimsel ve çağdaş düzeye ulaşmasını, sahne faaliyetlerimizin yurt içinde ve dışında tanıtılmasında güvenilir bir değerlendirme kaynağının oluşmasını sağlamak, etkinleştirmek, geliştirilmesini sağlamak ve bu konuda çalışmalar yapan kişi ve kuruluşlara destek vermek amacı ile kurulmuştur.
Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları Ve Biçimleri
1 - Faaliyetlerin etkinleştirilmesi ve geliştirilmesi için araştırmalar yapmak,
2 - Kurs, seminer, konferans ve panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek,
3 - Amacın gerçekleştirilmesi için gerekli olan her türlü bilgi, belge, doküman ve yayınları temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak, çalışmalarını duyurmak için amaçları doğrultusunda gazete, dergi, kitap gibi yayınlar ile üyelerine dağıtmak üzere çalışma ve bilgilendirme bültenleri çıkarmak,
4 - Amacın gerçekleştirilmesi için sağlıklı bir çalışma ortamını sağlamak, her türlü teknik araç ve gereci, demirbaş ve kırtasiye malzemelerini temin etmek,
5 - Gerekli izinler alınmak şartıyla yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak; yurt içinden ve yurt dışından bağış kabul etmek,
6 - Tüzük amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurmak ve işletmek,
7 - Üyelerinin yararlanmaları ve boş zamanlarını değerlendirebilmeleri için lokal açmak, sosyal ve kültürel tesisler kurmak ve bunları tefriş etmek,
8 - Üyeleri arasında beşeri münasebetlerin geliştirilmesi ve devam ettirilmesi için yemekli toplantılar, konser, balo, tiyatro, sergi, spor, gezi ve eğlenceli etkinlikler vb. düzenlemek veya üyelerinin bu tür etkinliklerden yararlanmalarını sağlamak,
9 - Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek,
10 - Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi durumunda vakıf kurmak, federasyon kurmak veya kurulu bir federasyona katılmak, Gerekli izin alınarak derneklerin izinle kurabileceği tesisleri kurmak,
11 - Uluslararası faaliyette bulunmak, yurt dışındaki dernek veya kuruluşlara üye olmak ve bu kuruluşlarla proje bazında ortak çalışmalar yapmak veya yardımlaşmak,
12 - Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi halinde, 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütmek,
13 - Dernek üyelerinin yiyecek, giyecek gibi zaruri ihtiyaç maddelerini ve diğer mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sandık kurmak,
14 - Gerekli görülen yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla temsilcilik açmak,
15 - Derneğin amacı ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, diğer derneklerle veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek için plâtformlar oluşturmak,
Derneğin Faaliyet Alanı
Dernek, sosyal alanda faaliyet gösterir, amacı doğrultusunda aşağıdaki görevleri yerine getirir.
a) Ülkemizin çeşitli bölgelerinde tiyatro (sahne ve gösteri sanatları) ile ilgili eleştiri çalışmaları yaparak Birlik merkezinin çalışmalarına katılmak ya da bunlardan yararlanmak isteyen kişi ve gruplarla ilgilenir, bunları bir araya getirmeye veya bünyesine almaya çalışır.
b) UNESCO'nun bir yan kuruluşu olan, kısaca A.I.C.T diye anılan "Uluslararası Tiyatro Eleştirmenleri Birliği (Association Internationale des Critiques de Theatre) - Paris" ile mesleki, bilimsel ve teknik alanlarda işbirliği yapar.
c) I.T.I (International Training Institute-Uluslararası Tiyatro Enstitüsü) Merkezi ile işbirliği yaparak ülkemizdeki tiyatro (sahne ve gösteri sanatları) faaliyetini dış sanat merkezlerine; dış sanat merkezlerindeki aynı türden ilginç sanat faaliyetlerini de ülkemizde tanıtır.
d) Görev konularıyla ilgili olarak mahalli, ulusal ve uluslararası nitelikte kongre, konferans, sempozyum, seminer ve staj gibi bilimsel sanat faaliyetleri ile sergi ve festivaller düzenleme ve bunlara katılma olanaklarını sağlamaya çalışır.
e) Görev konularıyla ilgi olarak dilimizde ve gerektiğinde yabancı dillerde tanıtıcı, eğitici sanat yayınları hazırlar; bunları yazılı basın, TV, radyo, film, video ve benzeri iletişim araçlarıyla kamuya duyurur.
f) Sahne sanatlarımızla ilgili olarak yapacağı yayınlar, sağlayacağı belgeler, kuracağı arşivlerden, kuracağı ya da kurucuları arasında yer alacağı tiyataro müzesi ve müzelerinden, aynı amaçlar doğrultusunda çalışma ve araştırmalar yapan kişilerle mesleki kuruluşların yararlanmalarını sağlar.
g) Genç eleştirmenlerin mesleki gelişmelerini, bilgi ve görgülerini arttırmalarını kolaylaştırmak için stajlar düzenler, başka ülkelerde düzenlenen bu gibi mesleki stajlara katılmalarına yardımcı olur.
h) Üniversitelerimizin tiyatro (sahne ve gösteri sanatları) bölümleriyle konservatuarlarımızda genç eleştirmenlerin de yetişebilmelerine olanak sağlayacak eleştiri eğitim ve öğretimlerine yer verilmesini sağlamaya çalışır.
i) Tiyatro eleştirmenlerinin mesleki ve manevi haklarının güvence altına alınmasına ve korunması için çaba harcar.
ÜYE OLMA HAKKI VE ÜYELİK İŞLEMLERİ
Madde 3-
a. Ülkemizde tiyatro (sahne ve gösteri sanatları) eleştirmenliğini meslek edinerek, yazılı (gazete ve dergilerde), görsel (televizyon) ve işitsel (radyo) yayın organlarında sürekli olarak, icra eden veya etmiş;
b. Bu alanda eleştiri niteliğinde inceleme veya araştırma eserleri yayınlamış olan ya da sahne sanatlarıyla ilgili eğitim ve öğretim kurumlarında eleştiri dalında eğitim görevi yapmış;
c. Fiil ehliyetine sahip olan;
d. Derneğin amaç ve ilkelerini benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden;
e. Mevzuatın öngördüğü koşulları taşıyan her gerçek ve tüzel kişi bu derneğe üye olma hakkına sahiptir.
Ancak, yabancı gerçek kişilerin üye olabilmesi için ayrıca Türkiye'de yerleşme hakkına sahip olmaları da gerekir. Onursal üyelik için bu koşul aranmaz.
Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.
Derneğin asıl üyeleri, derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine yönetim kurulunca üyeliğe kabul edilen kişilerdir.
Derneğe maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış bulunanlar yönetim kurulu kararı ile onursal üye olarak kabul edilebilir.
ÜYELİKTEN ÇIKMA
Madde 4 - Her üye yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernekten çıkma hakkına sahiptir.
Üyenin istifa dilekçesi yönetim kuruluna ulaştığı anda çıkış işlemleri sonuçlanmış sayılır.
Üyelikten ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını sona erdirmez.
ÜYELİKTEN ÇIKARILMA
Madde 5 - Dernek üyeliğinden çıkarılmayı gerektiren haller.
1-Dernek tüzüğüne aykırı davranışlarda bulunmak,
2-Verilen görevlerden sürekli kaçınmak,
3-Yazılı ikazlara rağmen üyelik aidatını altı ay içinde ödememek,
4-Dernek organlarınca verilen kararlara uymamak.
5-Üye olma şartlarını kaybetmiş olmak,
Yukarıda sayılan durumlardan birinin tespiti halinde üye, yönetim kurulu kararı ile üyelikten çıkarılır.
Dernekten çıkan veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek malvarlığında hak iddia edemez.
DERNEK ORGANLARI
Madde 6 - Derneğin organları aşağıda gösterilmiştir.
1- Genel Kurul,
2- Yönetim Kurulu,
3- Denetim Kurulu,
4- Onur Kurulu
DERNEK GENEL KURULUNUN KURULUŞ ŞEKLİ, TOPLANMA ZAMANI VE ÇAĞRI VE TOPLANTI USULÜ
Madde 7 - Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur.
Genel kurul;
1-Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan,
2-Yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır.
Olağan genel kurul, 3 yılda bir Mart ayı içersinde, yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır.
Genel kurul toplantıya yönetim kurulunca çağrılır.
Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hakimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Çağrı Usulü
Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az on beş gün önceden, günü, saati, yeri ve gündemi bir gazetede ilan edilmek veya yazılı ya da elektronik posta ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Toplantı Usulü
Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi, toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve iki yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.
Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.
Genel kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur.
Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır.
Onursal üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar.
Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin yönetim kurulu başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
GENEL KURULUN OY KULLANMA VE KARAR ALMA USUL VE ŞEKİLLERİ
Madde 8 - Genel kurulda, aksine karar alınmamışsa, yönetim ve denetim kurulu üyelerin seçimleri gizli oylama ile diğer konulardaki kararlar ise açık olarak oylanır.
Gizli oylar, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kâğıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak belirlenen oylardır.
Açık oylamada, genel kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır.
Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.
Toplantısız Veya Çağrısız Alınan Kararlar
Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçersizdir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.
GENEL KURULUN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 9 - Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır.
1-Dernek organlarının seçilmesi,
2-Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
3-Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun ibrası,
4-Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
5-Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
6-Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yöneltmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,
7-Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,
8-Derneğin federasyona katılması ve ayrılmasının kararlaştırılması ve bu hususta yönetim kuruluna yetki verilmesi,
9-Derneğin uluslararası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,
10-Derneğin vakıf kurması,
11-Derneğin fesih edilmesi,
12-Yönetim kurulunun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması,
13-Mevzuatta genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi.
Genel kurul, derneğin diğer organlarını denetler ve onları haklı sebeplerle her zaman görevden alabilir.
Genel kurul, üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir. Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görür ve yetkileri kullanır.
YÖNETİM KURULUNUN TEŞKİLİ, GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 10 - Yönetim Kurulu, beş asıl ve beş yedek üye olarak genel kurulca seçilir.
Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak Başkan, Başkan Yardımcısı, Sekreter, Sayman ve Üye'yi belirler.
Yönetim kurulu, tüm üyelere haber edilmesi şartıyla her zaman toplantıya çağrılabilir. Üye tamsayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar, toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.
Yönetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
Yönetim Kurulunun Görev Ve Yetkileri
Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir.
1-Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek,
2-Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,
3-Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak genel kurul onayına sunmak
4-Genel kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,
5-Gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak
6-Genel kurulda alınan kararları uygulamak,
7-Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilânço ve gelir tablosu ile yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında genel kurula sunmak,
8- Bütçenin uygulanmasını sağlamak,
9-Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek.
10-Derneğin amacını gerçekleştirmek için her çeşit kararı almak ve uygulamak,
11-Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak,
DENETİM KURULUNUN TEŞKİLİ, GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 11 - Denetim Kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak genel kurulca seçilir.
Denetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
Denetim Kurulunun Görev Ve Yetkileri
Denetim kurulu;
a. Derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini;
b. Defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını
dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar.
Denetim kurulu; gerektiğinde genel kurulu toplantıya çağırır.
ONUR KURULU
Madde 12 - Genel Kurul'ca, üç asil, üç yedek üyeden oluşan bir Onur Kurulu seçilir.
Onur Kurulu, Birliğin çalışmalarını zorlaştıran, engelleyen, aleyhine çalışan üyelerin üyelik durumlarını görüşür, inceler ve karara bağlar. Kararını, gereği yapılmak üzere Yönetim Kurulu Başkanlığı'na bildirir.
Yönetim Kurulu tarafından havale edilmedikçe, üyelerin bu gibi durumları Onur Kurulu'nda ele alınıp görüşülemez.
DERNEĞİN GELİR KAYNAKLARI
Madde 13 - Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır.
1 - Üye Aidatı: Üyelerden yıllık olarak da 50 TL. aidat alınır. Bu miktarları artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir.
2 - Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar.
3 - Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser, spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,
4 - Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler,
5 - Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar.
6 - Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar.
7 - Diğer gelirler.
DERNEĞİN DEFTER TUTMA ESAS VE USULLERİ VE TUTULACAK DEFTERLER
Madde 14 - Defter tutma esasları;
Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin 2005 yılı için 500 Bin TL'yi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilânço esasına göre defter tutulur.
Bilânço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.
Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın yönetim kurulu kararı ile bilânço esasına göre defter tutulabilir.
Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.
Kayıt Usulü
Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur.
Tutulacak Defterler
Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur.
a) İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
1-Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
2-Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
3-Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
4-Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
5-İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
6-Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edelerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
b) Bilânço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
1-(a) bendinin 1, 2, 3 ve 6 ncı alt bentlerinde kayıtlı defterler bilânço esasında defter tutulması durumunda da tutulur.
2-Yevmiye Defteri, Büyük Defter ve Envanter Defteri:
Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
Defterlerin Tasdiki
Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler kullanmaya başlamadan önce il dernekler müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz.
Ancak, bilânço esasına göre tutulan defterler ile form veya sürekli form yapraklı defterlerin, kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.
Gelir Tablosu Ve Bilânço Düzenlenmesi
İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yılsonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği EK-16'da belirtilen) "İşletme Hesabı Tablosu" düzenlenir.
Bilânço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yılsonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilânço ve gelir tablosu düzenlenir.
DERNEĞİN GELİR VE GİDER İŞLEMLERİ
Madde 15 - Gelir ve gider belgeleri;
Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK- 17'de örneği bulunan) "Alındı Belgesi" ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır.
Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK-13'te örneği bulunan) "Gider Makbuzu" düzenlenir.
Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK-14'te örneği bulunan) "Ayni Yardım Teslim Belgesi" ile yapılır.
Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15'te örneği bulunan) "Ayni Bağış Alındı Belgesi" ile kabul edilir.
Alındı Belgeleri
Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak "Alındı Belgeleri" (Dernekler Yönetmeliği EK- 17'de gösterilen biçim ve ebatta) yönetim kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.
Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Yetki Belgesi
Dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile tespit edilir.
Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği EK- 19'da örneği bulunan) "Yetki Belgesi " dernek tarafından üç nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır.
Yetki belgelerinin birer sureti dernekler birimlerine verilir. Yetki belgesi ile ilgili değişiklikler yönetim kurulu başkanınca, on beş gün içerisinde dernekler birimine bildirilir.
Dernek adına gelir tahsil edecek kişiler, ancak adlarına düzenlenen yetki belgelerinin bir suretinin dernekler birimine verilmesinden itibaren gelir tahsil etmeye başlayabilirler.
Yetki belgesinin kullanımı, yenilenmesi, iadesi ve sair hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi;
Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.
BEYANNAME VERİLMESİ
Madde 16 - Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yılsonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK-21'de sunulan) "Dernek Beyannamesi", dernek yönetim kurulu tarafından doldurarak, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından mahallin mülki idare amirliğine verilir.
BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Madde 17 - Mülki amirliğe yapılacak bildirimler:
Genel Kurul Sonuç Bildirimi
Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği EK-3'te sunulan) "Genel Kurul Sonuç Bildirimi" ve ekleri yönetim kurulu başkanı tarafından mülki idare amirliğine bildirilir:
Genel kurul sonuç bildirimine;
1-Divan başkanı, yazmanlar tarafından imzalanmış genel kurul toplantı tutanağı örneği,
2-Tüzük değişikliği yapılmışsa, tüzüğün değişen maddelerinin yeni ve eski şekli ile dernek tüzüğünün son şeklinin her sayfası yönetim kurulunca imzalanmış örneği eklenir.
Taşınmazların Bildirilmesi
Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde (Dernekler Yönetmeliği EK-26'da sunulan) "Taşınmaz Mal Bildirimi"ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.
Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi
Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım alınmadan önce (Dernekler Yönetmeliği EK-4'te belirtilen) "Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi" iki nüsha olarak doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunurlar.
Bildirim formuna, yurt dışından yardım alınması hususunda alınmış yönetim kurulu kararı örneği, varsa bu konuda düzenlenen protokol, sözleşme ve benzeri belgeler ile yardımın aktarıldığı hesaba ilişkin dekont, ekstra ve benzeri belgenin bir örneği de eklenir.
Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.
Kamu Kurum ve Kuruluşları İle Birlikte Yürütülen Ortak Projelerle ilgili Bildirim
Derneğin görev alanına ilişkin konularda kamu kurum ve kuruluşları ile yürüttüğü ortak projelerle ilgili olarak yapılan protokol ve projenin örneği (Dernekler Yönetmeliği EK- 23'de gösterilen) "Proje Bildirimi"ne eklenerek, protokol tarihini izleyen bir ay içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin valiliğine verilir.
Değişikliklerin Bildirilmesi
a. Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği EK-24'te belirtilen) "Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi";
b. Genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği EK-25'te belirtilen) "Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi" doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.
DERNEĞİN İÇ DENETİMİ
Madde 18- Dernekte genel kurul, yönetim kurulu veya denetim kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir.
Genel kurul, yönetim kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Denetim kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir.
Genel kurul veya yönetim kurulu, gerek görülen hallerde denetim yapabilir veya bağımsız denetim kuruluşlarına denetim yaptırabilir.
DERNEĞİN BORÇLANMA USULLERİ
Madde 19- Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak ta yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.
TÜZÜĞÜN NE ŞEKİLDE DEĞİŞTİRİLECEĞİ
Madde 20 - Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir.
Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3'ü'dür.
Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.
DERNEĞİN FESHİ VE MAL VARLIĞININ TASFİYE ŞEKLİ
Madde 21 - Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.
Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3'ü'dür.
Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.
Tasfiye İşlemleri
Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında "Tasfiye Halinde Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Derneği" ibaresi kullanılır.
Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.
Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir.
Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir.
Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
HÜKÜM EKSİKLİĞİ
Madde 22 - Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu Kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.
Geçici Madde 1-İlk genel kurulda dernek organları oluşturulana kadar, derneği temsil edecek ve dernekle ilgili iş ve işlemleri yürütecek olan geçici yönetim kurulu üyeleri aşağıda belirtilmiştir.
Geçici Yönetim Kurulu Üyelerinin adı, Soyadı, Mesleği, İkametgâh Adresi, Tabiiyeti aşağıdaki gibidir.
Prof. Dr. Melahat ÖZGÜ
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fak. Tiyatro
Böl. Emek. Başkanı ve Öğretim Üyesi
Cemil Topuzlu Cad. Nazlım Apt. 19/14 Selamiçeşme-Kadıköy
İstanbul, T.C.
Lütfi AY
Hacettepe Üniversitesi Tiyatro Böl. Emek. Öğretim Görevlisi
Tiyatro Eleştirmeni (Güneş Gazetesi)
İskele Yolu Sok. Somuncu Apt. 14/3 Suadiye 81070 İstanbul, T.C.
Zeynep ORAL
Tiyatro Eleştirmeni (Milliyet Sanat Dergisi Sorumlu Yazı İş. Müdürü)
Boğaz Sitesi Blok 8 D.4 Ortaköy Sırtları (TRT Stüdyosu yanında) Ortaköy-İstanbul T.C.
Sevgi SANLI
Tiyatro Eleştirmeni (Hürriyet Gazetesi ve Hürriyet Gösteri Dergisi)
Küplüce yolu, 48/1 Beylerbeyi-İstanbul T.C.
Hayati ASILYAZICI
Tiyatro Eleştirmeni (Dünya Gazetesi)
Çitlembik Sok. Funda Apt. 27/8 Beşiktaş-İstanbul T.C.
Esen ÇAMURDAN
Tiyatro Eleştirmeni İst. Devlet Tiyatrosu Dramaturglarından
Beşaret Sokak, Hızır Apt. 13/1 Kabataş-İstanbul, T.C.
Dikmen Gürün UÇARER
Tiyatro Eleştirmeni (Cumhuriyet Gazetesi)
Topağacı, Ihlamur Yolu, Lofça Palas, 31/9 Teşvikiye-İstanbul, T.C.
Zehra İPŞİROĞLU
Tiyatro Eleştirmeni (Gösteri Dergisi)
Ağa Çırağı Sok. Işık Apt. 6/5 Ayazpaşa-İstanbul T.C.
Bu tüzük 22 (Yirmiiki) madde ve 1 (Bir) geçici maddeden ibarettir.
Zeynep ORAL Lütfi AY Prof. Dr. Melahat ÖZGÜ
Esen ÇAMURDAN Hayati ASILYAZICI Sevgi SANLI
Zehra İPŞİROĞLU Dikmen GÜRÜN UÇARER
MERKEZİMİZİN KABUL ETTİĞİ ULUSLARARASI İLKELER-KURALLAR
Tiyatro, gösterim sanatları arasında etkileşimin en önemli olduğu sanat dalıdır. Ayrıcalıklı seyirciler olarak tiyatro eleştirmenleri seyirci ve oyuncularla aynı zamanı ve mekânı, aynı deneyim ve heyecanı yaşarlar. Tiyatro yorumcusu olarak her birimiz bu etkileşimi kişisel bir biçimde ifade ederiz. Bu nedenle AICT/IATC dünyadaki bütün üyelerinden mesleki davranışa rehber olabilecek aşağıda yer alan ilkeleri kabul etmelerini istemektedir.
1. Tiyatro eleştirmenleri sanatsal ve düşünsel özgürlüğe saygılı olmalı ve bizzat kendilerinin de tiyatro sanatında arayışlar içinde bulunduklarının bilincinde olmalıdırlar.
2. Tiyatro eleştirmenleri tiyatro sanatının bütününe ve çıkarlarına yönelik olarak her zaman en iyi biçimde hareket etmelidirler.
3. Tiyatro eleştirmenleri kendi deneyim ve bilgilerinin çoğu kez sınırlı olduğunu kabul etmeli ve böylece yeni düşüncelere, biçimlere, uygulamalara ve biçemlere açık olmalıdırlar.
4. Tiyatro eleştirmenleri eleştirdikleri sanatçıların kişisel onurlarına saygılı olmalıdırlar.
5. Tiyatro eleştirmenleri açık fikirli olmalı, sanatsal olduğu kadar kişisel ön yargılarından da her zaman uzak durmalıdırlar.
6. Tiyatro eleştirmenlerinin amaçlarından biri de yapıt üzerine düşünmeye yönlendirmek olmalıdır.
7. Tiyatro eleştirmenleri oyuna gelirken fiziksel ve psikolojik açıdan sağlıklı olmalılar ve oyunu sonuna kadar dikkatle izlemelidirler.
8. Tiyatro eleştirmenleri yapıtı olabildiğince açık ve özgün bir biçimde betimlemeye, çözümlemeye, değerlendirmeye çalışmalı ve yorumlarını somut örneklerle desteklemelidirler.
9. Tiyatro eleştirmenleri, özellikle kişisel ve mali çıkarlar da dâhil olmak üzere dışarıdan gelebilecek baskı ve kontrolden kaçınmak için ellerinden gelen her şeyi yapmalıdırlar.
10. Tiyatro eleştirmenleri yanlış anlaşılmaya meydan vermemek için kişisel ilişkiler içinde oldukları oyunları yazmaktan ya da bu tür ilişkilerin söz konusu olduğu jürilerde yer almaktan kaçınmalıdırlar.
11. Tiyatro eleştirmenleri mesleklerine ve uygulamalarına zarar verebilecek, kişisel güvenirliliğin yanı sıra tiyatro sanatının güvenilirliliğini de zedeleyecek davranışlarda bulunmamalıdırlar
(Kaynak: Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Derneği)
