Tiyatro sanatı; politikadan bağımsız bir edim değildir. Politika, nasıl ki, ezenlerle ezilenler arasındaki çekişmenin bir izdüşümüyse, tiyatro da, ezenlerle ezilenlerin sınıfsal çatışması üzerinde yükselen bir sanatsal etkinliktir.
Tiyatro sanatı; egemenlerin ideolojisinden bağımsız bir edim değildir. Egemen ideoloji, nasıl ki, William Shakespeare'in kralcı tavrına yaslanmak zorundaysa, egemenlerin ideolojisine karşı çıkma cesareti gösterenler de, omuz başlarında Lev Tolstoy'un emek bakışlı yüzünü görürler.
Tiyatro sanatı; Shakespeare'in kralcı, padişahçı, burjuvacı sahteliğinden bağımsız bir edim değildir. Shakespeare'in kralcı, padişahçı, burjuvacı sahteliği, nasıl ki, kapitalizmin ve onun en gelişmiş biçimi emperyalizmin güdümünde kullanılıyorsa, ezilenler de, Lev Tolstoy'un devasa yapıtı "Sanat Nedir?"in üzerinde yükselerek, 400 yıldır dünya tiyatro sahnelerini kirleten William Shakespeare'le hesaplaşmak hakkına sahiptirler. Biz, "insanlara büyük zarar vermiş" olan Shakespeare'le hesaplaşabilecek gücü kendimizde buluyoruz. Okurlarımıza da aynı cesarete sahip olmaları yönünde öneride bulunuyoruz! (HB)
***
"Tolstoy came to the conclusion that William Shakespeare was a bad dramatist and not a true artist at all as explained in this critical essay on Shakespeare, detailing the repulsion and tedium felt of some characters."
(Kaynak: androidzoom.com)
***
Ezenlerin tiyatral avukatı William Shakespeare'i kündeye getirip tuş eden Lev Tolstoy diyor ki:
"Telkin* her zaman yalandır; ve her yalan kötüdür. Gerçekten de, 'Shakespeare'in yapıtları yücedir, hem estetik, hem etik mükemmeliyetin doruğuna ulaşmış dâhiyane yapıtlardır' şeklindeki telkinler insanlara büyük zarar vermiştir, bugün de vermeyi sürdürmektedir."
*Telkin -Rusçası: vnuşenie- Bilincini, istencini etkileyerek birine bir düşünce ya da davranışı benimsetme karşılığı kullanıyorum bu sözcüğü. (Çev.)
(Bkz: Tolstoy, Sanat Nedir?, çev. Mazlum Beyhan, İş Bankası Yayınları, s. 371)
***
LİNÇÇİ Prof. Dr. Özdemir Nutku diyor ki:
"Shakespeare’in titizlikle üstünde durduğu tavır-dil konusu bizde zaman zaman gözardı edilmiştir."
(Kaynak: Mimesis, "Shakespeare Sözlüğü Üzerine Özdemir Nutku ile Söyleşi")