Muhsin Ertuğrul Ödüllerini Şehir Tiyatrosu Vermeliydi!


Merhaba…

Günlerdir tiyatro camiasında "Muhsin Ertuğrul Tiyatro Ödülleri" ile ilgili kopan fırtınayı, bir başka açıdan yaklaşmaya çalışarak sakinleştirmek amacıyla yazıyorum bu yaziyi. Bilginize sunulur...

Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni Nurullah Tuncer ve ekibi 2007 yılında, her yıl verilmek üzere "alternatif" oluşturması açısından bir tiyatro ödülü vermeyi kendi aralarında tartıştı, bu düşünceyi projelendirdi ve Yönetim Kurulu’na sundu. Yönetim Kurulu tarafından kabul gören bu fikir resmileşti ve üç aşamalı düşünülen bu fikrin canlanması için çalışmalara başlandı...

İlk aşaması, 2006 yılında Şehir Tiyatroları’nın her yıl düzenli olarak M. Ertuğrul’un mezarı başında yapılan anma gününde, Muhsin Ertuğrul’un öğrencisi olan Taner Barlas’ın talebi üzerine, 2007 yılı Nisan ayında, ustanın anısına bir oyun hazırlamak olarak gündeme geldi. Taner Barlas, bir yıl içinde çeşitli çalışmalar yaptı. Muhsin Ertuğrul ile çalışmış, onu tanıyan herkesle, ailesiyle çeşitli röportajlar hazırladı ve anılarından yararlanarak, "Benden Sonra Tufan Olmasın" adını alan bir tiyatro metnini 2007 yılının Şubat ayında sundu. Tekst herkes tarafından çok sevildi ve çalışmalar başladı. Kast çalışmaları bitti, Handan Ertuğrul ile konuşuldu, arşivler tarandı, yurtdışı bağlantıları kuruldu, isimlere ulaşıldı, tam bir yıl sonra 22 Nisan 2007 tarihinde Muhsin Ertuğrul ustayı Şehir Tiyatroları sanatçısı olan Kutay Kırşehirlioğlu’nun oynadığı, Taner Barlas’ın hem çok duygusal, hem de son derece başarıyla sahneye koyduğu oyun seyirciye sunuldu. O geceye katılan bütün seyirciler bu yazıdan sonra fikirlerini tazeleyeceklerdir kanısındayım. Şu anda artık aramızda olmayan bir tiyatroya ismini vermiş olan usta da o gün ortalarda değildi ama fikirleri capcanlı sahnede yaşıyordu. Dışarıda da Şehir Tiyatroları sanatçıları mumları yakıp tiyatrolarına kalkan olmaya devam ediyorlardı... Başar Sabuncu elinde kamerasıyla bütün geceyi, o duygusal anları kayıt altına alıyordu. Bendeniz de o gecenin mimarlarından biriydim, kendimi hiç bu kadar mutlu bir yorgunluk içinde hissetmemiştim. O günü sadece bir oyunla bitirmemiştik, aynı zamanda bir Muhsin Ertuğrul sergisi açılmıştı ve tiyatroya dozerler girene kadar da o sergi tiyatronun fuayesinde duruyordu. Bütün anıları oraya toplanmıştı, fotoğrafları bütün tiyatroyu kuşatmıştı, üstelik bin önceki Vasfi Rıza fotoğraflarına çalım atarak!.. O serginin yaratıcıları da Rıfkı Demirelli ve Mehmet Emin Kaplan’dı ve gayretli bir çalışmanın sonucunda bütün verileri ve malzemeleri toplayarak sergiyi gerçekleştirmişlerdi.

Ödülün ilk aşaması gerçekleşmişti. Sıra ikinci ve üçüncü ayağına gelmişti projenin. İkinci ayağı da, tadilat gören Üsküdar Musahipzade Tiyatrosu’nun açılışı olarak ön görülmüştü. Nedenine gelince; o tiyatronun kazı aşamasından inşaat aşamasına kadar bizzat ilgilenen sanatçı Eftal Gülbudak’ın önerisi doğrultusunda, yıkılan tiyatronun malzemelerinden oluşturulan ve tasarımını Metin Deniz’in yapması planlanan ödülün, o tiyatronun açılışında sanatçılara verilmesinin anlamlı olacağı fikriydi.

Muhsin Ertuğrul Tiyatro Ödülleri’nin kime verilmesi gerektiği en çok tartışılan konulardan biri olmuştu. Bir hafta önce dağıtılan ödüllere bakınca, insan iyi ki o kadar uzun tartışılmış diyor elbette!.. Sonuçta ödülleri sadece oyunculara ve yönetmenlere değil, tiyatro sanatını değiştiren, dönüştüren, Anadolu’da tiyatro sanatına süreklilik katmış, bu uğurda cenk etmiş birçok tiyatro gönüllüsüne verilmesi kararlaştırılmıştı. Buna örnek vermem gerekirse, (hatırladığım kadarıyla) örneğin; Garajistanbul’u açarak Türk Tiyatrosu’na yepyeni bir alternatif bir mekân kazandırdıkları için Övül ve Mustafa Avkıran’a, Ordu Belediye Karadeniz Tiyatrosu’na, Denizli Tiyatrosu’na, Tiyatro Pera’da son yıllarda yazdığı ve yaptığı şahane oyunlarla Nesrin Kazankaya’ya...

Üsküdar Musahipzade Tiyatrosu, söz verilen tarihten de geç açıldı, bu kararı alan yönetim artık yoktu... Ama ne önemi vardı ki? Şehir Tiyatroları sürekliliği olan bir tiyatroydu, kararları resmiyete dökülmüştü ve artık "yepyeni projeleriyle Şehir Tiyatroları’nda çığır açacağını" söyleyen bir Genel Sanat Yönetmeni vardı!.. Neticede o ödüller verilmedi, verilemedi... Nedenini bana sormayın çünkü ben bilmiyorum, bu ödülün neden verilemediğini bilenler açıklasın lütfen!.. 100 yıllık bir kurumun resmiyete dökülen kararları niçin yok sayılmıştı?..

Görüyorum ki tiyatro adamları, meslektaşlarım romantik bir sorgulama içindeler. Asıl sorulması gereken soru budur: Bu ödülü niçin Şehir Tiyatroları vermedi? Bir politikacının ödül vermesi, bu ödülü gerçekleştirmesi her ne kadar "abes" bulunsa da, bence politikasının gereğini yerine getirmiştir. Ödül vermek ne zaman suç olmuştur Allah aşkına? Yeter ki sadakatle, hak eden ödüllendirilsin!.. O jüri nasıl oluşturuldu, Şehir Tiyatroları’nı temsilen jüri olması için çağrılan Genel Sanat Yönetmeni Orhan Alkaya, acaba Muhsin Ertuğrul Tiyatrosu’nun yıkılması kararının altına imzayı çaktığı için bir vicdan muhasebesi mi yapmıştır da, kendinin olmaması gerektiğine karar vermiştir? Eğer öyleyse çok da yerinde davranmıştır!.. Çünkü Muhsin Ertuğrul’un fotoğraflarından yapılan afişler derdest edilerek kaldırıldıkları köşelerde eziyet çekmektedirler. Jüri olarak katılmadığı o ödül gecesine seyirci olarak katılan, yönettiği, benim de tiyatrom olan Şehir Tiyatroları’nın "çok ödüle aday olmasıyla" övünen, bu övüncü de sağlam alkışlarıyla destekleyen bir "projeci" Genel Sanat Yönetmeni, Muhsin Ertuğrul’un eziyetini katmerlendirmiştir.

O afişteki fotoğraflar bize çoktan el sallamaya başladı da biz mi görmezden geliyoruz nedir? Ellerimizi sadece alkış için kullanmaktan vazgeçeceğimiz günler de gelecek mi? Ne olur artık bunları konuşmaya başlayalım...

Fırtınayı dindirebildim mi, yoksa daha mı harlandırdım bilmiyorum, bildiğim Muhsin Ertuğrul Tiyatro Ödülleri’nin Şehir Tiyatroları tarafından verilmesi gerektiğidir, o kadar.

Hülya Karakaş

İBBŞT Genel Sanat Yönetmeni Orhan Alkaya'nın yanıtı

Haber Giriş Tarihi: 05 Mart 2009

(Kaynak: tiyatrodergisi.com.tr)

***

www.hulyakarakas.blogcu.com
www.ibb.gov.tr/tr-TR/Sehirtiyatrolari