Yönetmen Seza Güneş, amatör tiyatroların şehirleri nasıl etkilediğini anlatmak ve onları ortak bir platformda buluşturmak için kamerasını eline alacak
Sinem Dönmez
Bağımsız sinema çalışmaları yürüten bir topluluk olan Kısa Film Fabrikası'nın kurucularından Seza Güneş, Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde faaliyette olan amatör tiyatroların konu edileceği bir belgesel projesine hazırlanıyor. "Anadolu Replik" adlı belgesel film projesinin çalışmalarına başlamak için Anadolu'nun farklı şehirlerindeki amatör tiyatrolarla bağlantı kuran Güneş, "Bir tiyatro, bir şehrin dokusunu nasıl etkiler?" sorusunun araştırılacağı belgeselin hazırlık aşamasına başladı. Şimdiden Bartın'dan Mardin'e kadar pek çok şehirden tiyatro topluluklarına ulaşmış.
2007 başında fikir olarak ortaya çıkan belgesel projesi son bir aydır hayata geçmiş. Kendisi de amatör tiyatroculuk yapan Seza Güneş, "Hiçbir karşılık beklemeksizin bir şey yapıyorsunuz, ne maddi ne manevi geri dönüşü olmayan ancak bireyi olgunlaştıran bir şey amatör tiyatroculuk. Neden bir çevreye etkilerini araştırmayalım diye düşündüm ve farklı şehirlerdeki tiyatroyla uğraşan insanlara gitmeye karar verdim" diyerek çıkış noktasını açıklıyor.
30 YILLIK TİYATRO
Yazışmalarla birlikte, 10-15 tiyatro topluluğuyla iletişime geçen Güneş şimdiden Bartın, Ankara, Eskişehir, Mardin, Malatya, Erzurum, İzmir dahil pek çok şehirdeki amatör tiyatro topluluğuna ulaşmış. Çok büyük bir heyecanla karşılandığını belirten yönetmen Doğu ve Karadeniz bölgesindeki illere tam olarak ulaşamamaktan yakınıyor. Karşısına çok farklı örnekler de çıkmış. İstanbul Avcılar'daki Fırın Tiyatrosu gibi. Fırın işçilerinin kurduğu Fırın Tiyatrosu, fırınlarının altına kurdukları sahnede oyunlarını sahneliyor.
Güneş, amatör tiyatroları şöyle anlatıyor: "Amatör tiyatro ve insanlar oradaki oyuncular hiçbir şey beklemeksizin bir şeyler yapıyorlar, manevi anlamda da karşılık görmeyince kimi kopuşlar oluyor, değişiyor ve sonra yok olup gidiyorlar. Ancak kimi çok derin izler bırakır bir şehirde kiminin etkisi daha azdır. Bu ortamda amatör tiyatrolara ulaşmak çok zor, sürekli değişen ve gelişen bir şeyden bahsediyoruz, işte ben de bunu karelemek, göstermek istiyorum. Bu belgesel filmle birlikte bu filme dahil olan toplulukların ortak olacakları bir platform oluşacak. Asıl amaç festival değil, film üretmek dışında bir derdim var benim, bu amatör tiyatroların birbirlerinden haberdar olmaları dolayısıyla da kendi şehirlerindeki izleyicilerin onlardan haberdar olmaları. Amatör tiyatroların bir kurumsallığı olmadığı için ulaşmak güç. Bir derneğe, sendikaya bağlı değiller, örneklerini görmeliler ki onlar da yeni platformlar oluşturmaya başlasınlar."
ANADOLU'DA SOSYALLEŞME ARACI
Mersin'de amatör tiyatro yapan Güneş, Anadolu'da tiyatro izlemeye gelen insanların televizyon, sinema değil, daha dirsek teması olan, daha sosyal bir alan istediklerini vurguluyor. "Tiyatrolar bir subap görevi görüyor. Oralarda büyük şehirlerdeki kadar mitingler, konserler gösteriler olmuyor, çıkıp bağıramıyor rahatlayamıyorlar ve sosyal bir alana ihtiyaç duyuyorlar işte orada ciddi bir sosyal alan ihtiyacını gideren bir araç tiyatro. Amatör tiyatroları özel tiyatrolarla karşılaştırmak yerine daha çok oyuncuların sahnedeki heyecanını hissetmek gerek" diyor.
Bağlantıya geçtiği her tiyatronun bu belgesel projesi için büyük heyecan duyduğunu söyleyen Güneş, aylarca cevap bekleyeceğini düşünürken bir ay içinde çok hızlı bir şekilde geri dönüşler yaşamış. En geç 2008'in mart ayında çekimlerine başlayacağı belgesel için gelecek ay Kültür Bakanlığı ve yapımcılarla görüşecek olan Güneş, projeye destek verebilecek tüm sponsor ve yapımcılarla işbirliği içinde olacağını da söylüyor. Güneş, "Benim derdim başka. Amatör tiyatroların bu belgesel sayesinde birbirlerinden haberdar olmalarını dolayısıyla da kendi şehirlerindeki izleyicilerin onlardan haberdar olmalarını istiyor ve amaçlıyorum. Resmi bir kurum çatısı, bir dernek adı altında çalışmaları yürüten değil de gerçekten amatör olan, kendi mutfaklarını kurup, dertleri bilet parası olmayan amatör tiyatrolarla bağlantıya geçmek, el yordamıyla keşfetmeye çalışanların dahil olmasını istiyorum. Onların da tiyatro adına söz söyleme hakları olduğunu düşünüyorum. Para bulunmasa bile benim iyi kötü bir kameram var o kamerayı alıp çıkacağım. Bütçenin verdiği ölçüde gidebildiğim yere kadar gedeceğim." diyor. Farklı şehirlerden ulaşacak amatör tiyatrolar kisafilmfabrikasi@yahoo.com, sezagunes@gmail.com adreslerinden Seza Güneş'e ulaşılabilir.
Cumhuriyet HAFTA SONU / 13 Ekim 2007