Bakanlığın
para yağdırdığı tiyatro grubu!
Kültür
Bakanlığı'nın özel tiyatrolara verdiği yardımlarla ilgili skandallar bitmiyor.
Yardım alan kimi şirketler dikkat çekici. Bakanlığa farklı şirket adlarıyla
başvuruda bulunan bir topluluğun en az altı ayrı oyun için yardım aldığı ortaya
çıktı.
Neslihan
Koçaslan - soL
Kültür ve
Turizm Bakanlığı'nın özel tiyatrolara verdiği yardımlar, Gezi eylemlerine
destek veren bazı tiyatroların listeye girmemesi ve yardım alanlara uygulanan "ahlak protokolü" ile tartışma yaratmıştı. Geçen yıl yardım almayıp bu yıl alan
oyunların listesi incelendiğinde önemli bir yolsuzluğun olduğu ortaya çıkıyor.
Özel
tiyatrolara verilen ödenek listesinde 10., 12., 16. ve 19. sırada yer alan
oyunlar, Oyuncu Tayfası adlı grup tarafından sahneleneceği duyrulan oyunlar. "Amatör oyunlar" kategorisinde yardım alan "Çılgın Cenaze" adlı oyun da bu
grubun sanat yönetmeni ve "babası" olduğunu iddia eden Kerem Yılmaz'ın.
Kerem
Yılmaz’ın soL'a verdiği bilgiye göre, yine amatör listede yer alan ve Oyuncu
Tayfası ekibinin üyesi Halil İbrahim Kaplan'ın yönetmenliğini yaptığı ve
oynadığı "Şekerpare" adlı oyun da yardım almaya hak kazanmış.
Her oyuna
ayrı şirket
Yardım
listesinde her oyun için farklı şirketlerin ismi bulunuyor. Yönetmelikte bu
konuya dair herhangi bir madde bulunmuyor, ancak tiyatrocular bu zamana kadar
her topluluğun bir oyun için yardım aldığını söylüyor. Oyuncular bu durumun
büyük bir adaletsizlik ve haksızlık olduğunu belirtirken daha önce kardeş
olduğu için, eskiden ortak olup ayrılıp başka tiyatolar kurdukları için yardım
alamayan tiyatrolar olduğunu anlatıyor. Ancak "Bilge Kral-Aliya", "Benim Adım
Necip", "Sürgün Sultan", "Püf Noktası", "Şekerpare" ve "Çılgın Cenaze" oyunları
Tiyatro Tayfası'nın internet sitesinde yer alan bilgilere göre bu gruba ait.
Oyuncu
Tayfası 2013-2014 yılına hangi oyunlar ile girdiğini kendi sitelerinde şöyle
anlatıyor: "Sanat Yönetmenliğini Kerem Yılmaz'ın yaptığı ekip bu sezon zengin
bir repertuvarla seyirci karşısına çıkmayı planlıyor. Yeni sezonda Vahdettin
Han'ın hayatının son dönemine ışık tutan "Sürgün Sultan", Bosna Hersek'in
unutulmaz Cumhurbaşkanı Aliya İzzet Begoviç'in hayatını konu edinen "Bilge
Kral-Aliya", Necip Fazıl Kısakürek'in oyunlarından derlenen kolaj çalışması "Benim Adım Necip", 28 Şubat sürecini ve günümüze yansımalarını ele alan; "Şubat'ın Sonu" ve kahkaha tufanı; "Çılgın Cenaze" isimli vodvil ile 5 farklı
yetişkin oyunu ile seyircisiyle buluşmayı planlıyor. Ayrıca ilk kez geçtiğimiz
sezon sahnelenen "Baba" ve "Püf Noktası" eserleri bu sezonda sahnelenmeye devam
edecek.” Yine aynı grup, bu sezonun oyunlarından biri olarak, "Şekerpare"yi de
duyurmuş. Oyuncu Tayfası, 2005 yılında AKP’li Bahçelievler Belediye Başkanı
Osman Develioğlu himayesinde faaliyetlerine başlamış ve halen belediyeden
destek alıyor.
Oyuncular
Tayfası'nın "Bilge Kral-Aliye" oyunu için Antrakt Prodüksiyon Tic. Ltd. Şti.
başvuru yapmış. "Sürgün Sultan" oyunu için ise Demim müzik yapım org. gıda
kozm. inş. san. ve tic. ltd. Şti. başvuru yapmış. Dikkat çekici nokta ise 10.
ve 16. sıradaki oyunlar adına başvuran bu şirketlerin adresleri aynı:
Merkezefendi Mah.Tercuman Sitesi A-7 Blok No:22 Cevizlibağ – Topkapı.
Necip Fazıl
ve Menderes'e ödenek
2013-2014
yılında ilk defa yardım alan toplulukların oyunlarına bir göz atacak olursak;
Said Nursi’nin sürgün yılları (Barla’da Diriliş), Adnan Menderes’in idamı
(Yaslıada), Padişah Vahdettin’in hayatı (Sürgün Sultan) ve Neci Fazıl Kısakürek
ile ilgili oyunlar (Püf Noktası- Benim Adım Necip) dikkat çekiyor
"Bilmiyorum" dediği oyunun künyesinde ismi yazıyor
"Oyuncu
Tayfası benim çocuğumdur" diyen Sanat Yönetmeni Kerem Yılmaz ile telefonla
görüştük. Kerem Yılmaz'a oyunları için Bakanlık'tan yardım alıp almadığını
sorduk. Kendi adına "Çılgın Cenaze" oyunu için amatör tiyatrolar kategorisinde
aldığını söyledi. Başka oyunlar için alıp almadığını sorduğumuzda ise "Hayır" diye yanıtladı. Yılmaz'a "listede başka oyunlarınızın da yardım aldığı
görünüyor" dediğimizde ise "Hangisi acaba?" diye soruyla yanıt verdi. Yılmaz, "Bilge Kral-Aliye" ve diğer oyunları oynamadıklarını söyledi. Ancak bütün
oyunlar, internet sitelerinde, 2013-2014 oyunları olarak yer alıyordu. Kerem
Yılmaz, "Listede benim adım geçiyor mu?" diye sordu. Gerçekten de Kerem
Yılmaz'ın adı yalnızca bir oyunda geçiyor, diğer oyunlar farklı şirketlere ait
görünüyordu. Yılmaz daha sonra, "Projelendirilme aşamasında yardımcı olduğumuz
oyunlar var onlar olabilir. ‘Sürgün Sultan’ var mesela. Başka bir arkadaşımızın
kendi adına aldığı ‘Şeker Pare’ oyunu yardımı var, ama Oyun Tayfası’nın
oyunları değil. Onlar proje bazlı oyunlar şu an çıkmış mıdır bilmiyorum.
Firmalarla ilgili bir bilgim yok yani" dedi. Oysaki Yılmaz'ın önce "bilmiyorum", daha sonra "proje bazlı, destek verdik" dediği oyunlarda yönetmen
veya sanat yönetmeni olarak adı yazıyor, dahası tüm bu oyunlar Oyuncu Tayfası
repertuvarı olarak resmi internet sitesinde yer alıyordu. Yılmaz daha sonra, "Tamam doğru sene başında öyle projeler vardı daha sonra başka firmalar aldı bu
projeleri. Ben de onları fark ettim, benim hiçbir bilgim yok yani onlarla
ilgili. Benim projelerle bağlantım yok ne oyuncu olarak ne sanat yönetmeni
olarak ve oyunlar çıkınca da görürsünüz durumu" dedi. Yılmaz'ın söyledikleri,
aynı grup tarafından hazırlanan ancak başka şirket adlarıyla başvuruda
bulunulan oyunlar gerçeğini değiştirmedi.
Tiyatrocular
yardım yolsuzluğuna tepkili
Aynı tiyatro
grubunun farklı şirket adlarıyla başvurup birçok oyun için yardım alması
hakkında tiyatro sanatçılarının görüşlerini aldık.
"SÖYLEYECEK
LAF BULAMIYORUM"
Genco Erkal:
Böyle bir şey olamaz tabii. Yönetmelikte her grup bir proje için alabilir diye
biliyorduk. Bugüne kadar da bu böyle uygulandı. Ama şimdi istediklerine bu tür
şeyler yapabiliyorlar. Ben artık söyleyecek laf bulamıyorum. Şaşırdım. Bunların
bu kadar ayrıntılarına bakmadık tabii. Geçen sene Şehir Tiyatroları'nda
yönetmelik değişikliği oldu. Orada üç-dört oyunluk bir repertuar söz konusu
oldu. Şehir Tiyatroları'ndan bağımsız olarak belediyelerin bunları finanse
edeceği, bunların içinden bağımsız prodüksiyon çıkaracaklarını, her oyun başına
şu kadar para verileceğini, oyunculara da şu kadar para vereceklerini, Şehir
Tiyatrosu oyuncularını bunda kullanacaklarını söylediler. Bu oyunların bütün
AKP'li belediyeleri dolaşacağını oralarda turne yapacağını söylediler. Örgütlü
olarak planlar yapmaktalar. Geçen seneki bu girişim çok tepki çekti ve
durdurdular. Belki böyle bir şeyi yapıyorlardır şimdi. Geçen sene durdurulan
proje olabilir bu. Zaten orada listeye bakarsanız, şu ana kadar bizim adını
duymadığımız, kimdir bu, nereden çıktı bu, bu isimde bir tiyatro olabilir mi,
bilmediğimiz gruplar var.
"BUNLARI
DAVA EDECEĞİZ"
Orhan Aydın:
Yardım işinin, bizlerin emekleriyle kazanılmış, elde edilmiş bir hakkın, kendi
yandaşlarına -yaptıklarının tiyatro oyunu da olmadığı kesin olan- dağıtılması
projesine dönüşmüş demektir. Bunun gibi başka şeyler de var. Karton üreten bir
firmanın burada başvurup alması gibi... Yine adını hiç bilmediğimiz
duymadığımız, tiyatro adıyla ortaya çıkmış, gerçekte ne idüğü belirsiz yapılar
var. Bu hem komisyonun, hem de AKP’nin giderek bu konudaki tutumunun net bir
örneğidir. Bizlerden oluşan bir fonu ulufe gibi dağıtmak sanat alanıyla bir
ilgisi olmayanlara bunu vermek başlı başına bir hak gaspıtır. Açık bir şekilde
AKP'nin hayatın her alanında yaptığı, açıkça dinlediğimiz, gördüğümüz,
ülkemizin yaşadığı yolsuzluklar meselesinin bir parçasıdır. Bütün bunları dava
edeceğiz. Kabul edilemez bir durumdur. Sözünü ettiğiniz birçok oyundan ödenek
alması şimdiye kadar görülmemiş bir şey değildir. Komisyon üyelerinin
içerisinde kendisini tiyatro insanı olarak gören insanların buna göz yumuyor
olması da o komisyonun hiçbir fonksiyonu olmadığını, yaptırımın direkt bakanlar
ve bürokratlar tarafından yapıldığını gösteriyor.
"CİDDİ
YOLSUZLUK"
Nedim Saban:
Burada dava açılması gerekiyor. Ciddi bir yolsuzluk var. Hükümetin kendi parası
değil bu para, Tayyip Erdoğan'ın, Kültür Bakanlığı'nın da parası değil. Halkın
parasını böyle har vurup harman savurmanın hiçbir manası yok. Tiyatronun
politik olması şart değil, ancak böyle bir yolsuzluk ve haksızlık kabul
edilemez. Bunun için suç duyurusunda bulunmak gerekiyor.
"RAPORLARI
BÜROKRATLAR HAZIRLIYOR"
Prof. Dr.
Semih Çelenk (Özel Tiyatrolara Yardım Değerlendirme Komisyonu üyesi): Genelde
biz oyunların yüzde 60-70'ini tanıyabiliyoruz. Fakat tiyatro adlarıyla şirket
adları çok farklı birbirinden. Bu sıkıntı yaratıyor. O yüzden ilk kültür
müdürlüklerinden gelen raporlar var. Bu komisyona sunum yapan bürokratlar rapor
hazırlıyorlar. Yerlerini gidip görüyorlar. Ben bilmiyorum diyelim, o rapora
göre bakıyoruz. Onların ticari sorumluluğu Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'ne
ait, sadece sunum yapıyor. Mesela Kars'tan, Sinop'tan başvuran oluyor. Oradaki
dostları tanıyor musunuz, nasıl diye soruyoruz. Ama bazen hiç bilgi alamıyoruz.
Bilmiyorlarsa o zaman il kültür müdürlüğünden gelen rapor araştırma asıl kabul
ediliyor. Bir sıkıntı varsa orada oluşuyordur.
Sanatçılar
susmuyor
Tiyatro sanatçıları AKP hükümetinin sanat ve sanatçı düşmanı politikalarına karşı "Susmuyoruz, Susmayacağız" diyerek bugün 14.00'te Ses Tiyatrsosu'nda buluşuyor. "Kara örtü atarak yaftalayıp, ötekileştirmek isteyen sistem yürütücülerine karşı bir araya geliyoruz" diyen sanatçılar, özel tiyatrolara Kültür Bakanlığı tarafından verilen yardımlarla ilgili açıklama yapacaklar. Birçok sanatçının katılacağı toplantıda tiyatrocuların bildirisini Genco Erkal, Gülriz Sururi, Rutkay Aziz, Ferhan Şensoy, Mehmet Ergen, Nedim Saban, Yücel Erten, Orhan Aydın, Levent Üzümcü, Mert Fırat ve Emre Kınay okuyacak. Sanatçılar, halkın ve tiyatroların vergileriyle oluşturulan yardım fonunun, muhalif tiyatrolara verilmemesi ve yardım protokoüne eklenen 14. maddeyle yardım alan oyunların içeriklerine müdahale edilmesine karşı "Diren Tiyatro" diyecekler.
Tiyatro sanatçıları AKP hükümetinin sanat ve sanatçı düşmanı politikalarına karşı "Susmuyoruz, Susmayacağız" diyerek bugün 14.00'te Ses Tiyatrsosu'nda buluşuyor. "Kara örtü atarak yaftalayıp, ötekileştirmek isteyen sistem yürütücülerine karşı bir araya geliyoruz" diyen sanatçılar, özel tiyatrolara Kültür Bakanlığı tarafından verilen yardımlarla ilgili açıklama yapacaklar. Birçok sanatçının katılacağı toplantıda tiyatrocuların bildirisini Genco Erkal, Gülriz Sururi, Rutkay Aziz, Ferhan Şensoy, Mehmet Ergen, Nedim Saban, Yücel Erten, Orhan Aydın, Levent Üzümcü, Mert Fırat ve Emre Kınay okuyacak. Sanatçılar, halkın ve tiyatroların vergileriyle oluşturulan yardım fonunun, muhalif tiyatrolara verilmemesi ve yardım protokoüne eklenen 14. maddeyle yardım alan oyunların içeriklerine müdahale edilmesine karşı "Diren Tiyatro" diyecekler.
(Kaynak: soL)