Amatör tiyatro topluluklarının ONK Ajans’ın telif talebini kınadıkları ikinci bildiriyi yayınlıyoruz. İlk bildiriye buradan, konuyla ilgili yazılara ise amatortiyatrolartelifitartisiyor linkinden de ulaşabilirsiniz.
Kamuoyuna;
ONK Ajans’ın Türkiye’de temsilciliğini yaptığı, Brecht’in Almanya’daki haklarını “koruyan” Suhrkamp Verlag firması, kendileriyle yapılan yazışmalarda; amatör ya da profesyonel gibi bir ayrım yapmaksızın, Brecht eserleri oynayacak tüm toplulukların izin almak ve/veya gereken telifi ödemekle yükümlü olduğunu bildirdi. Böylelikle ONK Ajans ve Suhrkamp Verlag’ın meseleye yaklaşımlarının birbirinden ayrışmadığı ve her ikisinin de üniversite gruplarının ve amatör tiyatroların yaptıkları entelektüel-sanatsal çalışma ve emeği denetim altına almaya ve -kar getirmediği müddetçe- yok saymaya çalıştığı görülmüş oldu.
Biz bildiride imzası bulunan ve amatör tiyatronun yok edilemeyeceğine inanan gruplar olarak bu durumun çok önemli iki sonucunun olduğuna inanıyoruz:
1) ONK Ajans ve Suhrkamp Verlag hayatı boyunca yazdığı tüm oyunlarda ve kuramsal eserlerde tiyatro anlayışını daima anti-kapitalizm üzerine kuran Brecht’in, kolaylıkla kapitalist bir meta haline getirebileceğini ve bu metalaşmanın evrensel bir kurgu haline geldiğini göstermişlerdir.
2) Yine bu iki ajans, aynı zamanda sanat yapmanın da sadece ve sadece para ile ilişkilendirildiğinde değeri olan bir eylem olabileceğini, bu türden kapitalist ilişkiler dışında sanat yapmanın mümkün olmadığını, mümkün olduğuna inananlara da izin vermeyeceklerini açıkça ortaya koymuşlardır.
ONK Ajans, geçen süreçte, Suhrkamp Verlag’ın direktifleri doğrultusunda; Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü’nden BÜO’nun TAKSAV’ın festivalinde yaptığı gösterim sebebiyle talep edip aldığı telif ücreti dışında, 2012 bahar aylarında Boğaziçi kampüsünde oynanan oyunların kaç kişi tarafından izlendiğinin tespit edilip buna göre ek ödeme yapılmasını istemiştir.
Şu an yasal anlamda telif talep edebilme yetkisi dahi tartışmalı olan ONK Ajans’ın yanı sıra, Brecht’in insanlığa bıraktığı kültür mirasını ticari bir metaya indirgeyen Suhrkamp Verlag’ın bu tavrını kınıyor ve tanımadığımızı belirtmek istiyoruz. Kendi deyimleriyle, amatör tiyatroya yaklaşımlarını “irrite” etmeyi, sanatsal ve etik bir sorumluluk olarak görüyoruz. Kâr amaçlı amatör tiyatro tanımının evrenselleştirilmesi, amatör tiyatronun yok edilmesi demektir.
İlk yayınlanan bildiride, FSEK 33.Madde uyarınca amatör tiyatrolar ve üniversite tiyatrolarının kar amacı gütmedikleri olgusundan hareketle telif yasasından muaf olmaları gerektiğini iddia etmiştik. Geldiğimiz noktada açıkça görülmektedir ki; mesele, yalnızca yasalar ve telif haklarıyla ilgili değil, amatör tiyatrolara yaşam alanı sağlanıp sağlanmayacağı ile ilgilidir. Amatör tiyatrolar, amatör sanat düzeyinde sergilenen yaratıcı emeği kâr amaçlı kapsama alma girişimleri karşısında; direnişini, yeri geldiğinde sivil itaatsizlik biçimi alacak şekilde sürdürecektir.
Bildiriye destek için iletişim: amatortiyatrolar@gmail.com
* Boğaziçi Üniversitesi Oyuncuları
*İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Tiyatro Topluluğu
*İTÜ Taşkışla Sahnesi
*İTÜ Timis(Tiyatro Miyatro İstanbul)
*Dicle Üniversitesi Tiyatro Kulübü
*Yeditepe Üniversitesi Oyuncuları
*Boğaziçi Üniversitesi Edebiyat Kulübü Drama Komisyonu
*Hayalperdesi Oyuncuları(Pamukkale Üniversitesi)
*ODTÜ Mezunları Derneği Oyuncuları
*Kuzey Kıbrıs Orta Doğu Üniversitesi Tiyatro Kulübü
*İTÜ Sahnesi
* Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Tiyatro Kulübü
*Marmara Üniversitesi Drama Kulübü
* Uludağ Üniversitesi Oyuncuları
*Özü Tiyatro(Özyeğin Üniversitesi)
*Ege Üniversitesi Tiyatro Topluluğu
*Kocaeli Üniversitesi Tiyatro Kulübü
* Sabancı Üniversitesi Tiyatro Kulübü
*Sabancı Üniversitesi Oda Tiyatrosu
*Ankara Tıp Fakültesi Oyuncuları
*İstanbul Üniversitesi Psikoloji Oyuncuları
* Sakarya Üniversitesi Tiyatro Kulübü
* Marmara Üniversitesi Mizah Kulübü
* Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Oyuncuları
* Eskişehir Gençlik Kültür Evi Tiyatro Topluluğu
*Tiyatro Yeraltı
*Çankaya Üniversitesi Tiyatro Topluluğu
*Akdeniz Üniversitesi Tiyatro Kulübü
*Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Tiyatro Kulübü
*Dokuz Eylül Üniversitesi İktisat Oyuncuları
*İ.Ü. Diş Hekimliği Fakültesi Zemin Kat Oyuncuları
*İstanbul Genç Tiyatro
*Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tiyatro Kulübü
*Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tiyatro Kulübü
*Bahçeşehir Üniversitesi Tiyatro Kulübu
*İzmir Barosu Tiyatro Topluluğu
* Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Tiyatro Topluluğu
(Kaynak: Mimesis)
