17 Aralık 2012
Bildiriniz tamamen Onk Ajans'a yönelik kaleme alınmış, halbuki talebi yapan Onk Ajans değil, Brecht'in yayın haklarını elinde bulunduran Alman kuruluş. Belli ki sadece Türkiye'de değil, dünyanın neresinde olursa olsun ve karşılarındaki her kim olursa olsun aynı şartlara tabi tutuyorlar. Onk Ajans'ın bunu görmezden gelmek gibi bir hakkı yok. Hâl böyleyken, metninizde ücreti talep edenin Onk Ajans olduğunu vurgulamanız, hem haksız hem de yersiz değil mi?
Kanaatimce "kanun bizden yana" perspektifinizde de iki sorun var:
1 - Bahsettiğiniz kanun maddesi "eğitim amaçlı" diyor. Amatör tiyatrolar eğitim amaçlı tiyatro mu yaparlar? Bu, gıcıklık olsun diye sorulmuş bir soru değil, önemli bir nokta. Kendi adıma, eğitilmek için tiyatroya gitmem, buna ihtiyacım yok. Üniversite tiyatrolarının, kalıcı bir tiyatro kültürünün yerleşebildiği, iyi tiyatro yapılan yerler olduğu düşüncesiyle giderim. Ama siz halkı eğitmek için tiyatro yapıyorsanız, teşekkürler, almayayım!
2 - Pratik bir mesele: "Amatör tiyatroların telif hakkından muaf tutulması" talebiniz kime yönelik? Telifi isteyen Alman bir kuruluş. Sadece Türkiye'de yapılan bir hareketin temelinde ne tür bir talep olabilir ki? Sadece Türk amatör grupları mı muaf tutacaklar? (Bu bir soru, cevabını alabilmeyi umuyorum.)
Neo-liberal dünya, Brecht'in sosyalistliğine yakışmayan haller vs. vs. eyvallah. Bunların hepsi tartışılacak meseleler. Ama sizin mücadeleniz de, o neo-liberal zamanların, her bireyin veya grubun kendi çıkarını, kendi doğrularını savunup büyük resmi görmezden gelmesi felsefesine uygun. Zirâ, telif haklarına karşı toptan bir mücadele vermiyor, Brecht'ten telif hakkı istenmesini tartışıp ilke olarak reddetmiyorsunuz, "bizce amatör tiyatrolar bundan muaf olmalı" diye bağlıyorsunuz. Peki telif hakkı ödemediğiniz eserleri sahnelediğinizde seyircilerden para istememeyi de taahhüt ediyor musunuz? O mümkün değilse, bu haksız rekabet olmaz mı? Bin bir zorlukla tiyatro yapan ve o telifi çatır çatır ödeyen küçük, bağımsız özel tiyatrolara haksızlık olmaz mı ?
(Kaynak: Amatör Tiyatrolar Telifi Tartışıyor)
