Oyun yazarları olmayan bir ülkenin ulusal tiyatrosundan söz edilemez. Yazarların yetiştirilmesi görevi ise, tıpkı Devlet Tiyatrolarımızda ve şehir tiyatrolarımızda olduğu gibi, her ülkenin ulusal tiyatrolarına, kamu tiyatrolarına verilmiştir.
Ödenekli tiyatrolarımızın özelleştirme girişimi bütün tiyatro sanatçılarının ve seyircilerinin olduğu gibi biz oyun yazarlarının ve çevirmenlerinin de canını yakıyor. Çünkü bu girişim, sıfır noktasından hareketle bir gelişim çizgisi içinde olan oyun yazarlığımızı geriye götürecek ve iki yüz yıllık gelişimi bitirme noktasına getirecektir. Önce çeviriler, sonra uyarlamalarla gelişen oyun yazarlığımız, son 60-70 yıldır, ayakları bu topraklara basan özgün tiyatro oyunlarıyla varlığını göstermiştir. Dünya tiyatrosuna armağan edebileceğimiz yetkinlikte oyunların yazılmasında ödenekli tiyatromuz öncü rol oynamıştır.
Tiyatro oyun yazarları yerden bitmez, gökten inmez. Özenle, emekle, risk alarak yetiştirilmeleri gerekir. Yazarlar oyunlarını sahnede göre göre kendilerini geliştirirler. Hiçbir özel tiyatro böyle bir riski göze alamaz. Genç oyun yazarlarına sahnelerini açamaz.
Özel tiyatroların, dünya tiyatrosunun köşe taşları olmuş klasikleri, tiyatromuzu taçlandıracak yerli yapımları oynama güçleri yoktur. Ayakta kalmak için, daha küçük yapımları ya da yabancı dillerden çevrilmiş ticari oyunları oynamak zorunda kalırlar. Esasen devlet desteği olmaksızın özel tiyatroların yaşaması da mümkün değildir.
Yazarlarınmızın ömürlerini harcayarak bu toplum için kaleme aldıkları oyunlar, çevirmenlerimizin çevirdiği dünya tiyatrosunun başyapıtları çöpe mi atılmalı?.. Bu mu isteniyor?..
Ödenekli tiyatroların özelleştirilmesi onların kapatılmasıyla eşanlamlıdır. Çünkü tiyatro kâr getiren bir sanat değildir. Ama sağlık gibi, eğitim gibi bir kamu hizmetidir. Bu hizmeti yerine getirmek de devletin görevleri arasındadır. Bir ülkenin ordusu, sağlık ve eğitim hizmetleri nasıl kâr-zarar hesabiyla değerlendirilemezse, tiyatrosu da değerlendirilemez. Tiyatro kurumlarına kâr getiren şirketler gibi bakılamaz Ancak tiyatronun sağlayacağı toplumsal yarar parayla ölçülemeyecek kadar büyüktür.
Gelişmiş ülkelerin, ödenekli tiyatrolarının olmadığı bilgi eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Yalnız, Almanya, Fransa, İngiltere, Rusya gibi gelişmiş ülkelerde değil, Tunus, Cezayir, Kamerun gibi az gelişmiş ülkelerde bile devlet ödeneğiyle her gece perde açan ulusal tiyatroları vardır. Ülkemiz bu ülkelerin de gerisine mi düşürülmek istenmektedir?.. Avrupa Birliğine üye olan ülkelerinin tamamında kamu tiyatroları bulunmaktadır. Avrupa Birliğine üyelik müzakereleri içinde bulunan ülkemizde kamu tiyatrolarının özelleştirilmesini nasıl açıklamak gerekir?.. Avrupa Birliğine üyelik ideali ve vaadiyle iktidara gelen hükümet bu ideali tamamen gözden mi çıkardı?..,
Otuzu aşkın üniversitemizde tiyatro bölümleri bulunmaktadır. Bu bölümlerde okuyan binlerce gencimiz hangi geleceğe yetişecektir?.. Ödenekli tiyatrolarımızın satılmasıyla, hayatlarını tiyatro sanatına adamış ve yolun henüz başında olan gençlerin gelecekleri satılmış olmuyor mu?..
Kamu tiyatrolarımızın satılmasıyla ortaya hangi alternatifler konmaktadır?.. Bu girişim halkımızı, derinliği olan sanat eserlerinden uzaklaştırıp televizyonlarıdaki sığ dizilere, magazin programlarına mahkûm etmeyecek midir?
Ödenekli tiyatrolarımızın özelleştirilmesi ülkemize, tiyatromuza, kültürümüze indirilecek olan büyük bir darbedir. Tiyatromuz yok edilmektedir. Bu yanlış girişimden bir an önce vazgeçilmelidir.
OYUN YAZARLARI VE ÇEVİRMENLERİ
YONETİM KURULU
www.oyunyazarlarivecevirmenleri.com
Haber Giriş Tarihi: 24 Mayis 2012
(Kaynak: Tiyatro... Tiyatro... Dergisi)
