ORHAN KEMAL'İN SÖYLEDİKLERİ
Sanat ve Propaganda
Hangi türden olursa olsun, sanat eserinin, onu yaratan sanatçının fikri aşamasından gelen bir "Propaganda" aracı olmamasına imkân var mı? Toplumcu bir yazarım demiştim. Toplumcu bir yazar da, düzensizliğini yerdiği bir toplumun düzene girmesini istemekle o toplumu teşkil edenlerden "Herbirinin" ekonomik hürlüğünü istiyor demektir. Bu istem, bu isteme karşı olan "Çıkarcılar"a, yani mutsuz insanlar mahşeri içinde yalnız kendi mutluluklarını düşünen, ellerine geçirmişlerse bunu kaçırmak, başkalarıyla paylaşmak istemeyenlere karşın olacağından, davranış elbette politiktir ve şüphesiz tiyatro yazarı, eseriyle fikirlerini savunuyordur. Ama bu savunu bir ekonomi, bir sosyoloji, bir ön plâna alınmış, artistik bir savunusu olabilir. Yani sanatçının tutumu "Eğlendirici" olmaktan çok, "Düşündürücü" olmalıdır. Ya da bir başka deyimle, gerekiyorsa, "Güldürüp ağlatarak düşündürmeli"dir. (Varlık/15 Ocak 1966)
(Kaynak: Kültür Bakanlığı)