UNESCO'da büyük sürpriz Sabetay Varol
Yarışı, favori Mısır Kültür Bakanı Faruk Hüsnü’yü 5. tur oylamada geçebilen deneyimli Bulgar diplomat İrina Bokova kazandı. Hüsnü, ‘Mısır kütüphanelerindeki İbranice kitapları yakarım’ dediği için tepki çekmişti
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Genel Direktörlüğü için yarışı, Mısır’ın Kültür Bakanı Faruk Hüsnü ile çetin bir mücadeleye giren Bulgaristan’ın Fransa ve UNESCO nezdindeki Büyükelçisi İrina Giorgieva Bokova kazandı. Faruk Hüsnü’nün adaylığı, geçmişte, “Mısır kütüphanelerindeki İbranice kitapları yakacağını” söylediği gerekçesiyle tepki çekmişti.
Paris’teki UNESCO Yürütme Konseyi’nde yapılan oylamanın önceki günkü 5. turunda 58 oydan 31’ini Bokova, 27’sini de Hüsnü aldı. Önceki turda iki aday da 29’ar oy almıştı. Başkanın 5. turda da seçilememesi halinde iki aday arasında kura çekilecekti. Oylamalar gizli yapıldığından hangi ülkenin kimi desteklediği tam olarak bilinmiyor, ancak UNESCO’daki kulislere göre, ilk 4 turda “Akdeniz dayanışması” adına Mısırlı adaya oy veren 4 güney Avrupa ülkesi Fransa, İspanya, İtalya veya Yunanistan’dan ikisi saf değiştirip son turda Bulgar adayı destekledi.
İrina Bokova’nın UNESCO Genel Direktörlüğü’nün kesinleşmesi için 6-23 Ekim’de toplanacak 193 üyeli UNESCO Genel Konferansı’ndan da onay alması gerekiyor.
1996-1997 yılları arasında Bulgaristan Dışişleri Bakanlığı yapan 57 yaşındaki Bokova’nın seçilmesiyle, UNESCO’ya ilk kez bir kadın başkanlık edecek. UNESCO’daki üst düzey bir Türk diplomat, “Bulgar adayın seçilmesinin Kuzey-Güney rekabetinin ürünü olmadığını, Avrupa Birliği (AB) ülkeleriyle ABD’nin ilk turlarda Bokova’yı desteklemediğini” söyledi.
Hüsnü’ye karşı kampanya
71 yasındaki Faruk Hüsnü seçilseydi UNESCO tarihinde ilk kez bir Arap ülkesi temsilcisi, bu prestijli kuruluşun yönetiminde zirveye çıkmış olacaktı. Hüsnü, Arap Birliği, İslam Konferansı Örgütü ve Afrika Birliği gibi uluslararası kuruluşların resmi desteğine sahipti, ancak Mayıs 2008’de Mısır Parlamentosu’nda konuşurken, “Mısır kütüphanelerinde tek bir İbranice kitap bulursam kendi elimle yakarım” dediği ortaya çıkınca, UNESCO Başkanlığı’na adaylığı büyük bir darbe aldı.
Bir grup Yahudi aydın tarafından antisemitizmle suçlanan Hüsnü aleyhine yoğun kampanya yürütüldü. Faruk Hüsnü’nün Le Monde gazetesine yazdığı makaleyle bu sözlerinden ötürü özür dilemesi ve Mısır yönetimiyle iyi ilişkilerini korumak isteyen İsrail’in vetosunu kaldırması da sonucu değiştirmedi. Hüsnü’nün, fikirlerinden dolayı aydınların hapsedildiği bir ülkenin bakanı olması nedeniyle de puan kaybettiği belirtiliyor.
ABD, Livaneli’yi önermişti
Faruk Hüsnü’nün başkanlığının önünü kesme girişimleri kapsamında, UNESCO iyi niyet elçisi Türk sanatçı Zülfü Livaneli’nin aday gösterilmesi doğrultusunda Amerikan yönetimince öneri getirildi. Sıranın ya Arap bloğu veya Doğu Avrupa ülkelerine geldiğini savunan Türk hükümeti bu öneriye sıcak bakmadı. Livaneli’nin eski CHP’li olduğu için desteklenmediği de öne sürülmüştü.
Faaliyet alanları
UNESCO, (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization - Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu) Birleşmiş Milletler’in bir özel kurumu olarak, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra 1945 yılında kuruldu. Merkezi Paris’te bulunan ve Genel Konferans, Yürütme Konseyi, Sekreterlik olmak üzere üç organı olan UNESCO’nun 193 üyesi bulunuyor.UNESCO, eğitim, bilim ve kültür alanlarındaki amaçlarını, kendisine üye olan her devlette kurulan Milli Komisyonlar aracılığıyla gerçekleştirmeye çalışıyor. UNESCO’nun amaçları arasında, dünya çapında eğitim kalitesini yükseltmek, doğal kaynakları daha verimli kullanmak, gelişmekte olan ülkelerin bilim ve teknoloji alanlarında güçlenmesini sağlamak ve dünya üzerindeki farklı kültürleri korumak yer alıyor.
Faruk Hüsnü 22 yıldır Mısır'ın Kültür Bakanı...(Kaynak: Milliyet)
