10 Eylül 2008 Çarşamba

Benim tiyatro sanatıma da olağanüstü büyük katkısı olan sanatçı: Gogol!

Hilmi Bulunmaz
23 Kasım 2006

Kısa bir hayât yaşayan Nikolay Vasilyeviç Gogol, doğal gereksinimlerini gidermenin dışında, sürekli yazarak kendini avutan ve sanki salt yazmak için dünyaya ışınlanmış bir insan duygusu veriyor; onu düşününce bana!

Mâlumunuz hem Çarlık Rusya'sı, hem Sovyetler Birliği ve hem de Rusya Federasyonu, son derecede karmaşık ve mozaik yapısıyla, sürekli olarak ilgi çeken ve ilginç yazarların yetişmesine neden olan ciddî bir coğrafya…

Ukrayna'da dünyaya gelen Gogol, köy yaşamındaki Kazak geleneklerinin gölgesi ve emekçi halkın zengin kültürü ile yoğrulan bir yapıyla beslendi! Özellikle Puşkin'den esinlenerek, büyük yapıtlara imzâ atmış Gogol, Rus olmanın verdiği "avantaj" sâyesinde, son derecede yoğun bir entelektüel ortam edinerek "Sovremennik" dergisinin olanağını kullanıp, yazarlığına yepyeni renkler kattı. Sâyesinde evrensel değerde klasik yapıtlar okuduk!

Yirmili yaşlarda öykü yazmaya başlayan Gogol, "Mirgorod Hikâyeleri", "Arabeskler" gibi kitaplarını yayımlayabildi... Kitaplarda buluşturulmuş "Taras Bulba", "Bir Delinin Hâtıra Defteri", "Neva Caddesi" ve "Portre" adlı öyküler büyük bir etki gücü oluşturarak Rus sanatını yükseltmiştir…

Aleksandr Puşkin'in yayınladığı "Sovremennik" adlı dergide çalışmaya başladığında, "Araba" ve "Burun" öykülerini yazan Gogol, kendini aşma düşüncesinin dışında bir düşünceye sahip olamazdı. Gerek Rusya'nın ve gerekse kendinin edebiyat çıtasını yukarıya çekmiş yapıtlarının arasında, "Müfettiş" ve "Ölü Canlar" özellikle belirtilmesi gereken güçlü değerler...

Henüz otuz üç yaşındayken, ulaşılması zor yapıtlar üretmiş Gogol, toplu yapıtlarıyla okurun karşısına çıkma "şansı"nı elde etmiş olmanın verdiği rahatlık içerisindeydi!... Önce yayımladıklarının yanı sıra, "Bir Evlenme" ve ünlü "Palto" metinlerini de yayımlayan Gogol, genç yaşta istediklerine ulaşmanın verdiği rahatlığın oluşturduğu rahatsızlıkla can sıkıntısı çekti!

Yaşamının son dönemlerinde ruhsal sorunlarla boğuşmak zorunda kalan Gogol "Ölü Canlar" adlı yapıtının ikinci bölümünün el yazmalarını yaktı! Üzerine titreyerek ürettiği yapıtı yakmanın verdiği bunalım sonucu öldü!

Gogol'ün bir türlü tamamlayamadığı ve sâdece taslak biçiminde bıraktığı "Dördüncü Dereceden St. Vladimir Nişanı" adlı oyununu Sasa Preis adlı bir kişi tamamlayarak, tiyatro ve edebiyat dünyasına armağan etmiştir!…

(Kaynak: hilmibulunmaz.com)