Tiyatro adına yapılan işlerin yoksandığı yada kutsandığı bir süreçte, nesnel saptamalarıyla dikkat çeken bir yazarı sunuyoruz:Melih Anık
11 Haziran 2008
Semaver Kumpanya, Brecht'in "Cesaret Ana ve Çocukları"nı Uluslararası 16. İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında sahneledi.
Ey Seyirci! Gel "Birlikte düşünelim." Oyunu seyrederken ya da oyunu yeniden düşündüğünde şu sorular olsun aklında: (Sorulara verdiğin cevaplar, oyunun eleştirisi olacak sonunda!)
Oyun toplumun başlıca problemlerinden hangisini tartışmaya açtı? (Hasche)
"Cesaret Ana'nın temel amacı savaştan payını almayı hedefleyen bir tüccar olmak mıdır?"
"Çocuklarını kaybetmesi onun ticari aymazlığının bir sonucu mudur?"
"Cesaret Ana ilkel analık içgüdüsünün sonsuz dayanma gücünü anlatan bir ilahi midir?"
"Cesaret Ana kimdir? Savaşla yetişmiş biri mi? Savaş karşısında hiçbir şey yapmayan biri mi? Çaresizce savaşın merhametine kalmış biri mi? Savaş zamanı iyi iş yapmak isteyen ve her şeyini kaybeden küçük bir tüccar mı?"
"Savaş, Cesaret Ana'nın talihini değiştirdi mi?"
"Cesaret Ana neye inanır?"
"Cesaret Ana'nın kaderi neyi sembolize ediyor? İştahla savaşan, kendini ve başkalarını yıkıma sürüklemek, felaketlerden hiçbir şey öğrenmemekte direnen bir ülkeyi mi?"
Cesaret Ana'lar büyüklerin çorbasından içebilir mi? (Althusser)
Savaşın trajik acıları mı yoksa Cesaret Ana'nın kaderi mi sizi etkiledi?
"Savaşın sırtından geçinenler paylarına düşeni verecekler midir savaşa?"
Savaştan kim karlı çıkar?
Sahnede dönüp duran Cesaret Ana'nın arabası neyi anlatıyor?
Üç çocuğunu savaşa veren Cesaret Ana neden yoluna devam ediyor?
Cesaret Ana'ların kazanma şansları var mıdır?
"Yardım etmeye hevesli olan en aciz olandı, daha önceki sahnelerden birinde kardeşince "zavallı hayvan" olarak nitelenen de oydu. Dilsiz Kattrin neden trompeti çaldı?"
"En son sahnede arabasını yalnız başına çeken Cesaret Ana nereye gidiyor?"
Cesaret Ana'nın arabasının saat yönünde soldan sağa dönmesi zamanın akışını mı gösterir?
"Tiyatro –bu oyunla- sanatların en büyüğüne, yaşama sanatına hizmet etti mi?"
"Oyun iyi tat almayı, hayattan zevk almayı öğretti mi ?"
"Bugün kaç kişi "Cesaret Ana ve Çocukları"nı ve uyarı mesajını anladı?"
"Oyun sahne üzerindeki testten başarı ile geçti mi?"
"…özgürlüğe ve bilmeye aç çağımızın insanı, şu işkenceler çeken ve kahraman, şu aldatılan ve alicenap, şu büyük ve korkunç çağın insanı, kendi tiyatrosunu; insanı, insanın ve dünyanın efendisi yapacak tiyatrosunu nasıl kuracak?"
Ey Seyirci! Ne kaldı aklında?
Not: Tırnak içindekiler Brecht'ten yapılan alıntılardan yararlanılarak hazırlanan sorulardır.
Kaynaklar:
Brecht'le Yaşamak - Çalışma Günlüğü
Büo Yıllık / 2001-2002
Hurda Alım ı- Brecht
Deneysel Tiyatro - Brecht
Yazarın Tüm Yazıları
(Kaynak: Tiyatro Dünyası)
