Ucuz sanat değersiz mi?2 Aralık 2006
(16 ay önce)
İstanbul Şehir Tiyatroları, 1 Aralık 2006 - 1 Şubat 2007 tarihleri arasında bilet fiyatlarını 1 YTL'ye düşürdü. Öğrenciler için ise 50 krş. Engelliler ve refakatçileri 25 YKr ödeyecek.
Şehir Tiyatroları’nın bu indirim kararı, özel tiyatrolar tarafından büyük bir tepki ile karşılandı. Özel tiyatro yetkilileri kararı “haksız rekabet” olarak değerlendiriyor.
Oyun yazarları ise telif haklarının düşeceğini söyleyerek kararı protesto ediyorlar.
Uluslararası Tiyatro Eleştirmenleri Birliği adına konuşan Üstün Akmen ise Şehir Tiyatroları'nı 'ucuz popülizm'le suçluyor.
Tiyatro İstanbul sözcüsü Gencay Gürün ucuzluğun sadece 2 ay için olması nedeniyle bu uygulamayı anlamadığını söylüyor. Gürün’e göre dünyada bunun bir benzeri yok. Gürün bu uygulamaların sonucunda “tiyatronun yavaşca gündemden kaldırılması” olarak da yorumluyor.
Ünlü tiyatro oyuncusu ve kenterler Tiyatrosu’nun sahiplerinden Yıldız Kenter ise “ 1 YTL'ye simit alınmıyor bugün Türkiye'de. Böyle bir şeyi belli oyunlar için satış promosyonu gibi yaparsınız. Aylarca sürecek böyle bir uygulama çok büyük bir haksızlık yaratıyor. Bu memlekette her şey bu kadar pahalı da sanat mı bu kadar ucuz? Bir tek sanatı mı bu kadar ucuz görüyorlar. Sanat aksine pahalı bir iştir, para ödenerek gazete, kitap alınmalı, tiyatro, bale, konser izlenmeli.” diyor.
Yıldız Kenter’e göre Şehir Tiyatroları yöneticileri “sanatı ucuz görüyor”.Bir başka ünlü tiyatro oyuncusu ve tiyatro sahibi Müjdat Gezen’de çok kızgın. “önce devlet özel tiyatrolara yardımı kesti. Şimdi de kendi güdümündeki tiyatroda biletleri 1 YTL'ye satmak gibi bir uygulamaya gidiyor. Bu bir kültür politikası ve bana kalırsa altında yatan amaç tiyatroyu, operayı yok etmek. Ben temel amaçlarının bu olduğuna inanıyorum” diyor.Tiyatro Kare’nin sahibi Nedim Saban ise “İstanbul gibi alım gücü yüksek olan bir metropolde tiyatronun 1 YTL'ye düşürülmesi bir katliamdır. Bu, sanat artık değersizdir anlamına geliyor” diyor.
Oyun yazarı Adalet Ağaoğlu’da Şehir Tiyatroları yöneticilerin yazarlara haksızlık ettiklerini söylüyor. Adalet Ağaoğlu’na göre “ödeneği olmasına rağmen en çok ana yaratıcıya, yani oyun yazarına zarar veriyor” diyor ve ekliyor “Bu uygulamayı protesto ediyorum” diyor.
Eleştirmen Üstün Akmen ise “Fiyatı 1 YTL'ye indirerek haksız rekabetin cılkını çıkarmak ucuz popülizmin ta kendisidir. Bu nedenle tiyatroların kaliteli seyircisi yok olacak. Tinerciler, berduşlar kendilerine iki saatliğine sıcak bir mekân bulacak. Bilet fiyatları eski fiyatına çıktığında 1 YTL'ye alışmış seyirci gelmeyecek” diyor.
Özel tiyatroların zor koşulları açık. Hiçbir kamu desteği almadan yaşamaya çalışmak zor. Ama Şehir Tiyatroları’nın sadece 2 ay sürecek sembolik bir indirimine budenli ağır eleştirilerle karşı çıkmalarıise anlaşılır gibi değil.Dünyanın her yerinde tiyatrolar böylesi sembolik indirimler yaparlar. Bunun “sanat düşmanlığı” olarak görülmesi, “ucuz popülizm” olarak değerlendirilmesi aşırı eleştirel bir tutumdur.
Özel tiyatrolar Şehir Tiyatroları’nı 1 YTL kararı nedeniyle eleştirmek yerine kendilerine destek veelmesi için kampanya yapmalıdır.
Kabul etmek gerekir ki 1 YTL bilet fiyatı hiç tiyatroya gitmemiş bir kesimi tiyatroya çekecektir ve bu olumludur. Ama özel tiyatrocular bu kesimi “tinerciler ve berduşlar” olarak değerlendirmektedir.
Özel tiyatrocuların bu tutumu ne denli seçkinci olduklarını gösteriyor. Oysa tiyatroya hangi nedenle olursa olsun “tinercilerin ve berduşların” gelmesi olumludur. Onların da tiyatrı seyretme hakları yok mu?
(Kaynak: Sosyalist İşçi)
