(1908 Moskova - 1986) : Rus oyun yazarı. 1922’de Leningrad konservatuvarı’na girdi. 1930’da Teartr Na Ko Liesakh topluluğunu kurdu. Moskova’da Proletkult tiyatrosu için siyasal revüler yazdı. Moskova yöresindeki bir kolhoz (kolektiv çiftlik) tiyatrosu’nda çalıştı; 1938’de (Puliçek’le birlikte) Moskova Stüdyo Tiyatrosu’nu kurdu. 2. Dünya Savaşı sırasında cephede tiyatro etkinliklerini sürdürdü. 1971-81 yılları arasında Genç Oyun Yazarları Stüdyosu’nu yönetti; oyunları Doğu Avrupa ülkeleri ile İngiltere, Almanya ve Japonya gibi ülkelerde basıldı ve oynandı; Emek Ödülü’nü (3 kez), Halkların Dostluğu Odülü’nü, Polonya Kültür Odülü'nü, SSCB Devlet Ödülü’nü aldı...ITI asbaşkanı, SSCB Yazar Birliği Moskova Bölümü sekreteri oldu. Arbuzov’un oyun yazarlığı çizgisi, Sovyet toplumunun gelişim çizgisine koşutluk taşır: önce işçi kültür oyunları, agit prop oyunlar yazmış; bunu toplumcu gerçekçi oyunlar, daha sonra link oda oyunları, en son döneminde de vodvil, müzikli güldürü ve melodramlar izlemiştir. Özellikle genç kuşaktan kişilerin oyun kahramanı olduğu oyunları olağan, yalın bir ortamda başlar; gitgide karmaşıklaşarak, insan varoluşunun evrensel sorunlarına yönelir. Sovyet toplumu yaşamından aldığı oyun konularını melodrama kaçmadan ince bir lirizmle ve yumuşak bir tempoyla işler; eylem, gençlik-yaşlılık, deneyim-deneyimsizlik gibi soyut karşıtlıkların çatışmasıyla gelişir, oyun kişileri prototiplikten uzakta, karmaşık bireyler olarak karşımıza çıkar. Bu oyunlar, insanoğlunun iyiye, yararlı bir yaşama ve yaratıcılığa olan eğilimini verişiyle dikkati çeker. Arbuzov’un oyun yazarlığına ciddi başladığı dönemde en tutulmuş oyunu Şestero İyu Bimykh (1934, Altı Kafadar) adlı komedyadır; bunu Balnyaya Doroga (1935, Uzun Yol) ile bugüne kadar Sovyet tiyatrosu dağarcığının en iyi oyunlarından olan ve kendi kendini gerçekleştiren bir kadını veren Tanya (1939) izler. Moskova Tiyatro Stüdyosu döneminde yazdığı Gorod Na Zare (1940, bir kentin şafağı), Komsomolsk kentinin kurulmasını verir. Stüdyo cephedeyken yazdığı oyunlar ise, Bessmertniy (1942, Ölümsüz) ile Domik ve Çerkisove’dir (1943 Çerkisovedeki Ev). Arbuzov’un savaş sonrası oyunları, toplumsal gelişmelere bağıntılı olarak bireyin değişim sürecini güçlü bir anlatımla verir. Eropeyskaya Kronika (1952, Avrupa’nın Tarihçesi), Batı Avrupa’daki aydınlar arasındaki ayrışımları çözümler; Godi Stranstviy (1954, Avare Yıllar), insanlar arasındaki uyumlu ilişkileri, çatışkın karşıtlıkların bir sonucu olarak ortaya koyar; İrkutskaya İstoriyada (1959, İrkutsk Öyküsü), toplumcu kişiliğin gelişimi, birey ile toplumun karşılıklı etkileşiminden doğan çokyönlü bir süreç olarak verilir. Arbuzov, Moy Bedniy Marat (1964, Söz Veriyorum) oyunuyla uluslararası bir ün kazanmıştır. 1960’ların sonları ile 1970'lerdeki son dönem oyunlarından Vetom Miom Starom Dome (Şu Eski Sevgili Ev), müzikçi bir aileyi verirken, Stıaromodnaya Ko Mediya (1975, Eski Moda Komedya), bir sirk sanatçısının duygusal öyküsünü sergiler.
(Kaynak: sozluk.sourtimes.org)
