Mimesis Tiyatro Çeviri/Araştırma Dergisi’ni yayına hazırlayan bir grup BGST üyesince 27 Ekim Cumartesi günü Fransız kadın yönetmen Arianne Mnouchkine ve kumpanyası Théâtre du Soleil üzerine bir seminer organize edildi. Seminer, Mimesis Dergisi’nin 7 ve 8. sayılarında başlatılan bir projenin devamı olan ve derginin 14. sayısında yayınlanacak bir çeviri/araştırma faaliyetinin kimi sonuçlarını tartışmaya açmayı amaçlıyordu. Ağırlıklı olarak İATP-G üyesi toplulukların üyelerince takip edilen seminer iki bölümden oluşmaktaydı.İlk bölümde İstanbul Üniversitesi Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Anabilim Dalı doktora öğrencisi Özlem Hemiş tarafından topluluğun görsel malzeme ile desteklenmiş kısa bir tarihçesi sunuldu; 1964 yılındaki kuruluşundan 2007 yılına geçen süreç içerisinde kesintisiz biçimde devam eden tiyatro pratiği hakkında kısa bir bilgilendirme yapıldı.
İkinci bölümde ise yine Özlem Hemiş ve dosya editörlerinden Fırat Güllü topluluğun “Sel Davulcuları” (1999) ve “Son Kervansaray” (2003) adlı oyunlarından bazı sahnelerinin gösterimini yaptılar ve birlikte izlenen sahneler üzerine izleyicilerle bir tartışma yapmaya çalıştılar. Yürütülen tartışmada şu tür sorular gündeme getirilmeye çalışıldı:
i) “Sel Davulcuları” örneğinden yola çıkılarak Mnouchkine ve Théâtre du Soleil’in özellikle 1980’li yıllarda “doğu” ile kurduğu ilişki biçimine nasıl yaklaşılabilir? Bu ilişki biçimi “oryantalist” nüveler taşımakta mıdır?
ii) Grubun bu iki oyunu “politik tiyatro” bağlamında nasıl bir yere oturtulabilir?
iii) “Son Kervansaray”da mülteci sorunu üzerinden yürütülen ve yaşadığımız küresel politik konjönktüre dönük sıcak bir tartışma olma niteliği taşıyan sorunsallar hakkında grubun bize sunduğu çerçeveyi nasıl değerlendirebiliriz?
Etkinlik sonrası yaşanan tartışmalara dair daha ayrıntılı değerlendirmelere Mimesis’in 14. sayısında yer alacak dosyada yer verilecektir.
Ek 1: Kronoloji
ATEP (1959-1964)
“Parisli Öğrenciler Tiyatro Birliği” Üniversiteli öğrencilerin kurduğu bir topluluk.
1959-Kanlı Düğün (Lorca)
1960-Cengiz Han (Bauchau) Mnouchkine’in ilk yönetmenlik deneyimi
1962-Mnouchkine’in Uzakdoğu gezisi
THÉÂTRE DU SOLEIL (1964)
İlk yıllar (1964-1969)
1964-Küçük Burjuvalar (Gorki)
1965-Kaptan Fracassa (Gautier-Leotard)
1967-Mutfak (Wezker-Leotard)
1968-Bir Yaz Gecesi Rüyası (Shakespeare-Leotard)
Kolektif Oyunlaştırma(1970-1975)
1969-Palyaçolar
1970-Cartoucherie’deki binaya taşınma
1970- “1789”
1972-“1793”
1975-Altın Çağ
Moliére (1976-1979)
1976-Moliére (film)
1977-Don Juan (Moliére)
Mephisto (Klauss Mann-1979)
Shakespeare (1981-1984)
1981-II. Richard
1982-12. Gece
1984-IV. Henry
Cixous ile ilk çalışmalar (1985-1990)
1985-Kamboçya Kralı Norodom Shianouk’un Korkunç Ama Bitmemiş Öyküsü
1987-L’Indiade ya da Düşlerin Hindistanı
Atreuslar (1990-1993)
1990-İphigenia Aulis’te (Euripides-Ballack)
1990-Agamemnon (Aiskylos-Mnouchkine)
1991-Khoephoroi (Aiskylos-Mnouchkine)
1992-Eumenides (Aiskylos-Cixous)
Babadan Oğula, Anadan Kıza (Hindistanlı sanatçılarla kolektif-1993)
Parjure Kenti ya da Erinyelerin Uyanışı (Cixous-1994)
Tartuffe (Moliére-1995)
Ve Birden Uyanış Geceleri (Kolektif+Cixous-1997)
Yeter ki Sonu İyi Bitsin (Shakespeare-1998)
Sel Davulcuları (Cixous-1999)
Son Kervansaray (Mültecilerin anlatılarından yola çıkarak kolektif-2003)
Éphémères (Kolektif-2006)
Ek 2: Sanat yaşamının 41.yılını kutlayan Ariane Mnouchkine’in kaleme aldığı 27 Mart 2005 Dünya Tiyatrolar Günü Bildirisi.
İMDAT!
Tiyatro, yetiş imdadıma!
Uyuyorum. Uyandır beni
Karanlıkta kayboldum, yol göster bana ya da bir ışık yak
Tembelim, utandır beni
Yorgunum, kaldır beni
İlgisizim, vur bana
Aldırış etmiyorum, yok et bu halimi
Korkuyorum, cesaret ver bana
Cahilim, öğret bana
Canavarım, insancıllaştır beni
Yüksekten atıyorum, gülmekten öldür beni
Edepsizim, alaşağı et beni
Kafasızım, değiştir beni
Yaramazım, cezalandır beni
Baskın ve zalimim, savaş benimle
Ukalayım, alay et benimle
Avamım, eğit beni
Suskunum, çöz beni
Artık hayal kurmuyorum, bir korkak ya da budala gibi davran bana
Unuttum, bana hafıza yükle
Kendimi yaşlı ve tükenmiş hissediyorum,
Çocukluğu coştur benim için
Ağırım,
Müzik ver bana
Üzgünüm,
Mutluluk getir bana
Sağırım, fırtınada
Acılara çığlık attır
Kışkırtıldım,
Bilgeliği göster bana
Zayıfım,
Dostluğun ışığını yak
Körüm, bütün
Işıkları bir araya topla
Çirkinliğin boyunduruğu altındayım, galebe
Güzelliğin girmesini sağla
Nefretle kuşatıldım,
Sevginin tüm gücünü ver bana.
tıkla: iatp-g
