Belçikalı yazar Paul Pourveur’un kuantum fiziğini temel alarak yazdığı Kuzey Işığı adlı oyunun Türkiye Prömiyeri Tiyatro Rast tarafından İstanbul’da yapılacak. Yazarın, Türkiye’de sahnelenen ilk oyunu olan Kuzey Işığı, oyunun yönetmenliğini de üstlenen Şaban Ol tarafından Türkçe’ye çevrildi.
Kuzey Işığı, Hollanda’da kültürlerarası bir tiyatro grubu olarak 2001 yılında kurulan Tiyatro Rast’ın Türkiye’de gerçekleştirdiği ikinci projesi. Oyun, Yönetmen Şaban Ol’u yazar Paul Pourveur’la dördüncü kez bir araya getiriyor. Daha önce Hollanda’da yazarın üç oyununu sahneleyen Şaban Ol, Pourveur’un Sivas ve Babamın Gölgesinde adlı oyunlarının araştırma ve yazımına da katkıda bulundu.
Kuzey Işığı’nın kostüm tasarımı Claude Leon, sahne tasarımı Bülent Evren ve ışık tasarımı Dirk Blom tarafından gerçekleştirildi.
Belçika’da 1927 yılında toplanan 5. Solvay Konferansı’nın tartışma ve sonuçlarının yanı sıra Evrim Teorisi, 1. Dünya Savaşı ve kadın-erkek ilişkilerine de yer verilen oyun, Türk tiyatrosunun üç önemli aktörü Köksal Engür, Bülent Emin Yarar ve Erdem Akakçe’yi bir araya getiriyor. Bir otel lobisinde 1927 yılının 28 Ekim’ini 29 Ekim’e bağlayan gece yarısı başlayan oyunda üç kişi sabahın ilk ışıklarına dek dünyaya, insanın geçmişine ve geleceğine dair sorularına yanıt bulmaya çalışan Bilim Adamı, Otel Müşterisi ve Resepsiyonist rollerini üstlenen üç aktör ilk kez “Kuzey Işığı”yla aynı sahneyi paylaşacak.
Provaları İstanbul’da yapıldıktan sonra 12–15 Eylül tarihleri arasında Hollanda’da seyirci karşısına çıkan Kuzey Işığı 17 Ekim’den itibaren Fransız Kültür Merkezi sahnesinde izlenebilecek.
Oyunun Görünmeyen Kahramanları
Brüksel’de bir konferans sırasında geçen oyunun gerçek kahramanları, sahnede hiç görülmediği gibi, kim oldukları da ancak oyunun yarısında ortaya çıkıyor. Görüş ve teorileriyle bilinen gerçekleri tersyüz eden bu kişiler dünyaca ünlü biliminsanları olan Einstein, Planck, Heisenberg, Marie Curie, Schrödinger ve Bohr.
Gece yarısına yakın bir saatte bir otelin lobisinde bir araya gelen üç adam, sabahın ilk ışıklarına dek insanın evrimi, Newton, Descartes, kuantum fiziği, Kopenhag Yorumu, büyük savaşın acıları, kadın-erkek ilişkileri, neden-sonuç ilişkileri üzerine durmaksızın konuşarak bekleme durumunun yarattığı gerginliği aşmaya çalışırlar. Bekleme süresi sona erdiğinde bekledikleri yanıtları bulmayı umut ederek saatler boyunca konuşmayı sürdürürler. “Düşünmeyi durdurmak mümkün değildir”.
Üç adamın başlangıçta yanıtını aradıkları sorular nettir. Neyi beklediklerini bilirler. Ancak bekleme süresince birbirlerinin sorularına verdikleri yanıtlar belirsizliği artırır. Her bir soru başka bir soruyla yanıtlanmaya çalışılır. Tüm soruların cevabı aynı sorunun, insanın en temel sorusunun yanıtına bağlıdır: “Ben kimim ve ne yapıyorum burada?”. Ancak sorunun ne zaman, nerede, nasıl sorulduğu önemlidir.
Şaban Ol
Tiyatro Rast’ın kurucuları arasında yer alan Kuzey Işığı’nın yönetmeni Şaban Ol, 1982–84 yılları arasında Meral Taygun ve Vasıf Öngören`in yönetimindeki STIPT gençlik tiyatrosu projesine katıldı. 1989 yılında Amsterdam Tiyatro Akademisi Yönetmenlik Bölümü’nden mezun oldu. Şaban Ol, klasik metinlerin yanı sıra, kendi yazdığı, uyarladığı ve doğaçlamalarla ortaya çıkardığı pek çok oyun yönetti. Çiftlik, Hamamböcekleri, Gece Kelebeği, Arı Kovanı, Hesaplaşma ya da Buz Üstünde Tuhaf Penguenler ve Gül’ün Öpüşü adlı oyunların yazarı olan Şaban Ol’un Türkçe’ye kazandırdığı Göçmenler (Slawomir Mrozek), Oda ve Adam (Eric de Volder), ve Kuzey Işığı (Paul Pourveur) adlı oyunların dışında Close-up (Jakov Lind), Memleketimden İnsan Manzaraları (Nazım Hikmet) ve Yürüyüş (Herman Broch) gibi uyarlamaları da bulunuyor.
Paul Pourveur
1954 yılında Antwerpen’de doğan Paul Pourveur Hollandaca ve Fransızca pek çok oyun yazdı. Kongo, Parade, White Out, Eco-Romance, Alice 2, Contusione é Minima, Yedi Üç Sıfır, Kuzey Işığı, Üvey Anneler, Le Coucher d’Yvette, Ölü Kum L’homme Blanc, Elle N’est Pas Moi, Chartreuse, LesB@lges, Eau Rouge gibi oyunlarının yanı sıra Yardım Kurumlarının Tiranlığı (Fernando Pessoa), Ben Ali (Gunther Walraff) ve Hunting of the Shark (Lewis Caroll) gibi uyarlamaları da bulunan Pourveur’un araştırma ve metin yazımını Şaban Ol’un katkılarıyla gerçekleştirdiği Sivas adlı bir oyunu da bulunuyor.
Tiyatro RAST
Kültürlerarası bir tiyatro grubu olarak 2001 yılında Şaban Ol, Celil Toksöz ve Gert de Boer tarafından kurulan Tiyatro Rast, Hollanda Kültür Bakanlığı ve Amsterdam Belediyesinden yapısal olarak destek alıyor. Kuruluşundan bu yana sahnelediği oyunların yanı sıra farklı uluslardan oluşan gençlere yönelik tiyatro kursları ve atölye çalışmaları düzenleyen Tiyatro Rast, iki yılda bir uluslararası bir ortak yapım gerçekleştiriyor ve oyunlarını, Türkiye, Hollanda, Belçika, Fransa ve Almanya’da sergiliyor.
Tiyatro Rast’ın Türkiye’de Türk oyuncularla gerçekleştirmeyi planladığı bir sonraki projesi 2005 yılında Hollanda’da Şaban Ol’un rejisiyle sahnelenen Body Peeling oyunu olacak. Paul Pourveur’un yazdığı Body Peeling, Yugoslavya’da savaş sırasında yaşananları üç kadının gözünden anlatıyor.
THEATER RAST
KUZEY IŞIĞI
KADRO
Yazan: Paul Pourveur
Çeviren ve Yöneten: Şaban Ol
Oynayanlar: Bülent Emin Yarar, Köksal Engür, Erdem Akakçe
Sahne Tasarımı: Bülent Evren
Kostüm Tasarımı: Claude Leon
Işık Tasarımı: Dirk Blom
Işık Kumanda: Metin Çelebi
Dramaturg: Beyhan Büyükyıldız
Yönetmen Yardımcısı: Senem Cevher
Basın ve Halkla İlişkiler: Beyhan Büyükyıldız, Senem Cevher
Afiş ve Broşür Tasarımı: Bülent Evren
Fotoğraflar: Erkut Onart
OYUN GÜN VE SAATLERİ
İSTANBUL – FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZİ
17 EKİM 2007 saat 20.30 ( prömiyer ) www.infist.org
18, 19, 20, 24, 25, 26, 27, 31 EKİM 2007 saat 20.30 www.infist.org
1, 2, 3 KASIM 2007 saat 20.30 www.infist.org
Bilgi için: Senem Cevher
0535-215 85 13